Wat we kunnen leren van de schimmelkwekende termiet
Deze hele zomer organiseren we in de Ochtendspits mini-colleges, om te voorkomen dat je IQ afneemt als je vrij bent. Deze week gaan alle colleges over eten.
Een voetbalteam dat bestaat uit elf talentvolle topscorers klinkt als een veelbelovend elftal. Maar niets is minder waar: een overschot aan talent beïnvloedt de teamprestaties negatief, zeggen wetenschappers. Schimmelkwekende termieten pakken dat heel anders aan. Het ‘te-veel-talent-effect’, noemt Duur Aanen van de Wageningen Universiteit de negatieve uitwerking. ‘Je ziet dit probleem ook terug bij veel dieren en planten die we kweken. ‘Kippen pikken elkaar bijvoorbeeld om hoger in de pikorde te komen. Daarom knippen boeren hun snavels af.'
Bij de schimmelkwekende termiet hoeven er geen lichaamsdelen verwijderd te worden om de vrede te bewaren. Dit ijverige diertje produceert al 30 miljoen jaar samen met honderdduizenden soortgenootjes uit dezelfde kolonie een ‘sociale schimmel’, zoals wetenschappers het landbouwproduct noemen. ‘Alle werkers uit de kolonie zijn met een eigen unieke functie betrokken bij de schimmelkweek’, legt Aanen uit. De harmonieuze schimmel schijnt volgens de wetenschappers ook nog eens een ‘geweldige voedselbron’ te zijn.
Niet zo gek dus dat onderzoekers proberen het product na te maken. ‘We kunnen heel veel van de termieten leren over onze eigen landbouw’, zegt Aanen.
Wetenschap Vandaag
Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?
