Victorine de Graaf, directeur van het kenniscentrum Biobased Economy aan de Hanzehogeschool, kan eigenlijk niet wachten met de toepassing van de techniek. 'Een groot gedeelte van de stoffen die mensen innemen wordt in het lichaam gebonden aan andere stoffen. Een deel doet zijn werk, maar een deel plast men ook weer uit. Er zijn patiënten die medicijnen gebruiken die tot drie ton per jaar kosten. Als je ervan uitgaat dat je in de ochtendurine tot 50 procent terugvindt, kun je heel gericht urine zuiveren om een hele dure stof terug te halen.'
Oplossen van stoffen
De Technische Universiteit Delft ontwikkelde de techniek 'superkritische CO2-extractie' en de Hanzehogeschool haalde die techniek naar Groningen om er toegepaste wetenschap mee te doen. De gewenste stoffen kun je met deze techniek op allerlei manieren uit verschillende zaken halen, zoals uit planten of uit urine. 'Het mooie van deze techniek is dat we CO2 onder druk vloeibaar maken en daarin lossen een heleboel stoffen goed op.'
Op het moment dat je de druk eraf haalt, wordt het CO2 weer gas en valt de stof naar beneden. Vervolgens kun je zien welke componenten en verbindingen erin zitten en zo kun je de originele stof terugwinnen. Heel vernuftig allemaal, maar er zit nog wel een addertje onder het gras: de techniek is er dus, maar onduidelijk is wiens eigendom de stof is op het moment dat die in je plas zit: hij ís al betaald, maar 'er zitten nog een hele hoop haken en ogen aan', zoals de Graaf het zegt.
Monopolie
De belangrijkste vraag is volgens advocaat Ricardo Dijkstra, gespecialiseerd in eigendomsrecht, of het terugwinnen van geneesmiddelen uit urine überhaupt is toegestaan. Bij duurdere geneesmiddelen valt het meeste voordeel te halen, maar die zijn vaak weer beschermd door een octrooi. 'En daar zit juist een probleem, want dat geeft een monopolie. dat het vervaardigen of in de markt zetten van het geneesmiddel moet voorkomen.'
Octrooihouders - lees: farmaceuten - hebben er echt een belang bij om met name ziekenhuizen te verbieden geneesmiddelen uit urine terug te winnen. De werkwijze van ziekenhuizen zal het monopolie van de octrooihouder uithollen, waardoor de prijzen zullen dalen. 'Partijen kunnen proberen om er een licentie op te verkrijgen, maar het is maar de vraag of zo'n partij bereid is dat monopolie te delen.'