AMC maakt foetus-biobank om kennis over zwangerschap te vergroten

Arts-embryoloog Bernadette de Bakker is coördinator van de biobank in het AMC. 'We willen beter snappen hoe een normale foetus zich ontwikkelt', legt ze uit. 'Maar we willen ook beter begrijpen hoe een afwijking ontstaat. En hoe verschil ontstaat in afwijkingen, bijvoorbeeld bij het syndroom van Down. Sommigen zijn daar behoorlijk door aangedaan, terwijl anderen gewoon de basisschool kunnen volgen. Dat willen we beter begrijpen.'

Ethische kwesties

Onderzoek doen op doodgeboren foetussen ligt gevoelig, en daardoor zijn er maar weinig beschikbaar. 'Dat snap ik, het is natuurlijk ethisch beladen materiaal', zegt De Bakker. Het was voor ouders altijd al mogelijk om hun doodgeboren foetus af te staan aan de wetenschap, maar ze moesten dan zelf op zoek naar anatomie-afdelingen die het konden gebruiken. 'Zo kreeg onze afdeling eens in de twee jaar wel eens een foetus.' Ouders kregen de optie om hun kindje mee naar huis te nemen om te begraven of cremeren, of ze konden het in het ziekenhuis achterlaten voor anonieme crematie. 'Wij geven nu een derde optie: afstaan aan de wetenschap.'

En dat werkt, constateert De Bakker. 'We merken dat ouders graag met ons willen meewerken. We krijgen nu ongeveer een foetus per week. Het geeft ouders een stukje zingeving. Het gevoel dat hun kindje niet voor niets overleden is en dat het andere kinderen in de toekomst kan helpen.'

Atlas

De biobank moet ook een eerste stap zijn in het maken van een atlas van de gezonde foetus. 'Die is nodig omdat de echotechnieken steeds beter worden. We zouden steeds vroeger in de zwangerschap al bepaalde afwijkingen zouden kunnen constateren, als we maar weten waar we naar kijken.'

Nu kan zo'n afwijking pas bij de 20 weken echo geconstateerd worden, maar door onderzoek zou dat al bij 13 weken kunnen. 'Dan hebben ouders veel meer tijd om goed geïnformeerd een beslissing te nemen.'