Column Ben van der Burg | Roosegaarde en Rutte worden vrienden

Ook niet de extra bezuinigingen van zes miljard euro of de staatschuld die met ruim een miljoen euro per uur toeneemt. De duidelijkheid ontstond toen designer Daan Roosegaarde tijdens zomergasten afgelopen zondag zijn verhaal vertelde en de volgende dag Mark Rutte een voordracht hield.

Je moeder op Facebook, help!
Daan Roosegaarde: ‘De oude wereld is bezig te crashen, we moeten al onze creativiteit en kennis aanwenden om de nieuwe wereld vorm te geven. Dat moet op een radicale manier. En niet bijvoorbeeld door een zonnepaneel op een lantaarnpaal te plakken in een poging energie te besparen. ‘Dat is als je moeder die lid wordt van Facebook en dan al jouw foto’s gaat liken.’ Dat Roosegaarde niet zomaar woorden produceert, bewees hij niet alleen door de meest uiteenlopende inspirerende fragmenten te tonen. Je ziet het terug in de projecten die hij produceert. Denk aan de Smart Highway, een snelweg met fluorescerende belijning.

Rutte handelt niet
Een dag later leek het alsof onze minister president Mark Rutte tijdens de H.J. Schoo-lezing naar Roosegaarde had geluisterd. Rutte’s belangrijkste boodschap was ook dat we ons moeten aanpassen aan een nieuwe realiteit: ‘We moeten veranderen en oude zekerheden loslaten om nieuwe zekerheden binnen het bereik van mensen te brengen.’ Rutte ziet natuurlijk ook dat we de toekomst opnieuw moeten vormgeven. Alleen constateer je vervolgens dat Rutte na zijn lezing 5375 woorden heeft geproduceerd en dat hij zich vervolgens vasthoudt aan oude zekerheden. De maatregelen van het kabinet zitten allemaal op het niveau van je moeder op Facebook die je foto’s liked. ‘Strenger begrotingstoezicht en één Europees bankentoezicht zijn cruciaal om […] weeffouten te herstellen.’ De open deuren over de hervormingen in de zorg (meer zelf doen), arbeidsmarkt (sociaal en flexibel) en woningmarkt (hypotheek berg afbouwen) komen natuurlijk ook aan bod.

Onze staatsinrichting komt uit de oude wereld
Rutte die zichzelf aanpast aan de nieuwe realiteit betekent niet pragmatisch en daadkrachtig optreden, zoals hij nu zelf voorstaat. Aanpassen betekent helder maken dat de structuur van de staatsinrichting uit de oude wereld stamt en niet effectief meer is. De versnippering van al die partijtjes, denken in coalitie versus oppositie, partijbelang versus landsbelang, het komt allemaal voort uit de oude wereld waarin machtsdenken centraal staat. Rutte zou moeten handelen vanuit een  radicaal omgevormde structuur als hij ons land wil loodsen naar een innovatieve nieuwe mondiale welzijnsstaat.

Je moet geen stemmen willen winnen
Roosegaarde’s motto is: ‘delen is het nieuwe hebben.’ Op zich een onzinnige uitspraak. Want alleen de minderbedeelden willen delen. Maar trek je de uitspraak door naar de staatsinrichting, dan zet het je toch aan het denken. Zolang Rutte in zijn achterhoofd heeft dat hij zich ook nog zorgen moet maken over de VVD-achterban, dan belemmert hem dat de goede beslissingen voor het land te maken. Zolang Wilders nog gelooft dat je de stem van de kiezer kunt winnen, dan vergeet hij het gezamenlijk belang, dat hij met ons zou moeten delen.

Roosegaarde houdt niet van meningen, hij wil voorstellen. Ik stel voor dat Roosegaarde en Rutte eens indringend met elkaar van gedachten gaan wisselen.