Column Ewald Theunisse | Het Nieuwste werken
Voor fervente aanhangers is Het Nieuwe Werken, waarbij het verrichten van arbeid niet langer tijd- en plaatsafhankelijk is, zonder meer zaligmakend.
Ze wijzen enthousiast op de toenemende productiviteit en de enorme besparingen die worden gerealiseerd doordat organisaties met minder werkplekken toekunnen, mensen veel minder in de file staan, enzovoorts, enzovoorts.
Vaak zijn deze enthousiastelingen mensen die zelf graag en met het grootste gemak zelfstandig kunnen werken. Zet ze in een hutje op de hei, of thuis in hun eigen werkkamer en ze gaan vrolijk neuriënd aan de slag, genietend van hun bewegingsvrijheid.
Heel veel mensen hebben echter meer oog voor - en meer moeite met - de keerzijde van Het Nieuwe Werken. Voor één groep is dat: het wegvallen van de oude, vertrouwde sociale structuren. Het prettige gevoel, omringd te zijn met collega’s. Samen een kop koffie drinken, lunchen, even overleg kunnen hebben door bij elkaar binnen te lopen: het is er in Het Nieuwe Werken niet meer bij. Voor een andere groep is dat het verlies van de houvast van orde: vaste werktijden, vaste werkplekken, vaste routines, kortom: duidelijkheid.
Voor beide groepen is Het Nieuwe Werken onprettig, ongemakkelijk en maakt het onzeker. Het gaat ten koste van hun motivatie en productiviteit en levert zo het tegendeel op van wat er met tijd- en plaatsonafhankelijk werken beoogd werd. In tal van organisaties waarin veel houvastzoekers werken, is Het Nieuwe Werken daarom inmiddels weer teruggedraaid. Dat is nou ook weer jammer, want er zijn mensen genoeg die er heel gelukkig van worden en er beduidend beter door presteren.
Wat de nieuwe technologieën die Het Nieuwe Werken mogelijk maken ook veroorzaken: we worden er niet allemáál steeds individualistischer door. Wel worden we massaal steeds kritischer en zelfbewuster. Daarom zal het Het Nieuwste Werken, of misschien moet je het Het Nieuwe Werken 2.0 noemen, een hybride vorm worden, waarin veel meer gekeken wordt naar individuele behoeften van medewerkers. Vrijheidszoekers zal vrijheid geboden worden, terwijl houvastzoekers houvast kunnen vinden. Zo werkt iedereen straks nog lang en gelukkig.