Column Ewald Theunisse | Gehoord worden

Waarom eigenlijk? Op zich is het best amusant om te zien hoe mensen elkaar met snedige opmerkingen de mond willen snoeren, zeker ook omdat je weet dat het voor een belangrijk deel maar een spel is. Echt inhoudelijk zijn de debatten in de regel immers niet.

Als je een beetje rondgooglet, ontwaar je een rode draad. De belangrijkste irritatiefactor blijkt te zijn dat de lijsttrekkers elkaar om de haverklap in de rede vallen en langs elkaar heen praten.

Er is eens onderzoek gedaan onder honderden kort- en langgestrafte gedetineerden in drie Amerikaanse gevangenissen in Baltimore, Phoenix en Detroit. De ene helft van de vragen ging over feiten als de reden van veroordeling en de lengte van de straf. De tweede helft ging over de vraag in hoeverre de gedetineerde zich tijdens de rechtsgang rechtvaardig behandeld had gevoeld. Je zou verwachten dat de kortst gestraften over dit laatste het meest tevreden waren en de langst gestraften het minst. Uit de antwoorden van de ‘tevreden’ gedetineerden bleek niet de lengte van de straf bepalend, maar de hoeveelheid tijd die een advocaat had genomen om naar hun cliënt te luisteren.

Niet beluisterd worden vinden we bijna allemaal even erg. De een omdat hij daarmee denkt niet voor vol aangezien te worden. De ander omdat hij het als een gebrek aan erkenning ziet. Weer een ander omdat hij vol vragen zit en snakt naar antwoorden. En tot slot heb je ook mensen die het gewoon ronduit onfatsoenlijk vinden om niet beluisterd te worden.

Of we nu zelf niet beluisterd worden of zien dat het anderen overkomt: het raakt ons allebei. We vinden het onaangenaam om naar te kijken, omdat we weten hoe het voelt.

Politici, en zeker lijsttrekkers, hebben nog altijd een voorbeeldfunctie. In al die debatten van de afgelopen weken hebben ze zeker een voorbeeld gegeven. Ze lieten zien hoe het niet moet. Tja, en dat het publiek zich dan van je afkeert en zelf ook niet meer luistert, dat roep je dan over je af.