Column Ben van der Burg | Een oplossing voor de economische crisis
Financieel geograaf Ewald Engelen liet de beste grafiek van de maand zien. De grafiek toonde de werkelijke groei en prognoses van de economie in Griekenland. Een dikke lijn, de werkelijke groei, liep steil naar beneden: van 4% in 2007 naar -7.2% in 2011.
Stippellijnen toonden prognoses van de Europese Commissie, die in de herfst van ieder jaar werden afgegeven voor het jaar daarop. Die prognoses zagen er prima uit. Iedere herfst zou Griekenland er weer bovenop komen. De eerste conclusie: de Europese Commissie zat er de afgelopen jaren naast. De tweede conclusie: de modellen van de Europese Commissie voldoen niet in crisistijd. Engelen: "Er is iets chronisch structureel mis in de modellen die we gebruiken."
Measurebation op Tedx Ams
De reclameman van Ogilvy Rory Sutherland liet in zijn toespraak op Tedx Amsterdam zien waar het probleem zit. Hij noemt het measurebation. Een term uit de fotografie. Mensen die zo bezig zijn met de technische aspecten van het fotograferen -lensmillimeters, megapixels en frames per seconde- dat ze vergeten goede foto’s te maken.
Mensen die lijden aan measurebation, zijn geobsedeerd door het meten van de wereld. Zo meten ze de economische krimp, maar hoe pijnlijk dat is voor tante Sjaan, weten ze niet. Ze meten de wachtrij bij de Efteling; hoe irritant het wachten is, weten ze niet. Hoe tante Sjaan zich voelt en irritatie kun je namelijk minder goed kwantificeren. Measurebationisten willen ‘feiten’ meten. Volgens Sutherland zal de volgende revolutie een psychologische zijn: zo onderzoeken we niet hoeveel bloemen we aan elkaar geven, maar wat het geven van bloemen voor ons betekent. Hoe we deze ommekeer voor elkaar krijgen vertelde Sutherland niet, hij gaf wel een richting aan.
Try to be irrational
Wij proberen allemaal rationele wezens te zijn. Neem je logische beslissingen, dan val je je geen buil. Zo word je niet ontslagen als je een beslissing rationeel kan onderbouwen; je kan wel ontslagen worden als je een irrationele creatieve oplossing hebt verzonnen. Sutherland pleit er juist voor om wel irrationeel en creatief te handelen. Je moet uitgaan van je diepe bewustzijn, je gevoelens, je innerlijke stem. Alleen daarmee kun je mensen verrassen en met oplossingen komen die we niet voorzien hadden.
Het geld naar Griekenland krijgen we niet terug
De financiële crisis gaan we al vier jaar te lijf met keurige rationele keuzes. Ondersteunen van de banken, aanjagen van de economie door stimuleren van de uitgaven en nu vooral bezuinigen. In iedere fase staan er allemaal betweters op, die denken vanuit economische paradigma’s. In iedere fase nemen we beslissingen, terwijl we vaak aan ons water voelen dat het niet klopt.
Zo krijgen we natuurlijk nooit al het geld uit Griekenland terug, maar onze politici durven dat nog niet toe te geven. Angst om buiten het kader te stappen is groter dan niet de waarheid te vertellen.
We moeten in deze crisis Sutherlands gedachtengoed volgen: vertrouwen op onze creativiteit en ons innerlijke kompas.
--------------
Ben van der Burg is ondernemer in optima forma en schuift regelmatig aan bij uitzendingen van BNR (onder meer Zakendoen Met). Voor BNR.nl schrijft hij sinds februari wekelijks een column. Volg hem op Twitter: @ikbenechtben. Meer columns op BNR.nl lees en luister je hier.