Column Ben van der Burg | Mensen lopen rare routes
Dagelijks ben ik burgerlijk ongehoorzaam. Bij het scannen van het nieuws kom ik regelmatig langs een nietszeggend polletje op een website. ‘Naar Utopia kijk ik… 1. Alleen op de livestreams. 2. Alleen op TV. 3. Helemaal niet 4. Zowel op TV als op de livestreams.’
Het juiste antwoord is: helemaal niet. Maar ik klik op zowel op TV als op de livestreams. ‘Groei betalingsachterstanden is zorgelijk?’ Ja, het is irritant als mensen elkaar laat betalen. Toch vul ik in: nee, dit is gewoon in tijden van crisis, alsof ik een dergelijke status quo prettig vind. Deze burgerlijke ongehoorzaamheid doe ik om ‘het systeem’ te ontregelen. Mijn achtergelaten profiel moet niet in een standaard hokje te plaatsen zijn. De analisten moeten bij mijn profielen wel iets hebben van: wat gebeurt hier?
Welke route loop je?
Deze week speelde ik met iBeacons. Prachtsysteem. Je hebt een blokje. Daar zit Bluetooth in die wel twee jaar mee kan gaan. Dat blokje zet je bij de Samsung Tablet-afdeling in een winkel. Ik loop in de winkel en krijg een alert op mijn iPhone dat specifiek gaat over de Samsung Tablet. Deze week maakte de technologie site Tweakers bekend dat de 160 winkels van Dixons, Mycom en iCentre de afgelopen maanden stilletjes WI-FI tracking hebben gekregen. De winkel ‘meet hoeveel klanten er binnenkomen, hoe lang ze er blijven en welke route ze lopen.’
Ik wil geen Samsung tablet
Zoals Google mijn surfgedrag analyseert om relevantere advertenties te kunnen serveren, kan Dixons mij verleiden tot het kopen van een onnodige Samsung tablet. Ze analyseren hoe ik door de winkel loop, dat koppelen ze met mijn koopgeschiedenis en mijn surfgedrag. Ze combineren die informatie op zo’n manier dat er een tablet aangeschaft moet worden. Natuurlijk hebben ze rekening gehouden met mijn financiële mogelijkheden, want ze zouden niet willen dat ik onverantwoordelijke aankopen doe J.
Privacy?
Het College Bescherming Persoonsgegevens zegt dat klanten moeten worden geïnformeerd als er in een winkel WI-FI-tracking is. De woordvoerder van de winkels zegt dat de privacy niet geschonden wordt. Toch hangen er nu bordjes in de winkels om de klant attent te maken dat hun gedrag gevolgd wordt.
Rare rondjes lopen
Wetend dat ik gevolgd word, zal ik met opzet andere routes lopen in de Dixonwinkel. De analist kijkt naar de patronen van mensen en ziet dan op zijn scherm iemand die alleen maar achtjes loopt. Ik snap dat mijn gedrag uitgefilterd wordt door de miljoenen mensen die wel netjes de optimale route in een winkel lopen of die eerlijk invullen hoe ze naar Utopia kijken. Het idee echter dat je vrij bent is het belangrijkst.
Het doet met denken aan de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un die doet alsof zijn land rijk en machtig is. Hij kleurt zijn wereld met volmaakte beelden van zijn land en zijn welvarende volk. Hij creëert daarmee in zijn eigen Truman Show. Langzaam gaan we allemaal in onze eigen Truman Show leven. We nemen alleen nog waar wat we volgens algoritmen waar zouden moeten nemen.