Omarm het zilver

De beste zijn, eerste worden, de overwinning pakken is zo kinderachtig, achterhaald en overschat. Je moet juist tweede worden. Winnen wordt al millennia overschat. De klassieke theorie: het zit in onze biologie omdat de winnaar mag paren met de mooiste vrouwtjes en het meeste eten krijgt. In zijn boek ‘Een tijd voor empathie,’ weerlegt primatoloog Frans de Waal deze theorie. De winnaar dient juist rekening met de groep te houden. De ‘losers’ komen in opstand als er niets overblijft. Bovendien heb je verliezers nodig, anders kun je van niemand winnen. Je zou dus de verliezers moeten koesteren, maar dat ziet een winnaar niet. Hij ziet vooral zichzelf op de top van de Olympus.

Staat hij daar eenmaal, dan heeft hij het hoogste bereikt. Wat moet hij verder nog? Nogmaals vier jaar president zijn? Een tweede keer goud pakken? Daar zit geen ontwikkeling in. Je bent klaar, het is af, ondanks dat je leven pas voltooid is op je sterfbed.

Winnaars denken dat ze beter zijn dan de rest van de wereld. Terwijl ze slechts op een klein gebiedje beter zijn. Trump speelde het spel gladder dan 320 miljoen Amerikanen. Dat maakt je nog niet een betere vader, broer, echtgenoot, golfer, kok, schoonmaker en al het andere waar je je mee bezig kunt houden in je leven.

Dan de eeuwige tweede. En nu spreek ik uit ervaring. Je staat altijd in de schaduw. Je hoeft nooit de kastanjes uit het vuur te halen. Terwijl de winnaar gevierd wordt, kun je nadenken, wat kan ik beter doen, waar zit de verbetering. Je blijft daardoor scherp en naar mogelijkheden zoeken.

Ook leer je meer van verliezen. Ik las afgelopen week deze uitspraak: ‘Als een kind leert lopen en 50 keer valt, denkt het nooit: misschien is dit niks voor mij.’ Als je hebt gewonnen, ging er ogenschijnlijk niets mis en leer je minder.

Koester daarom het verlies en omarm het zilver.