Column Bernard Hammelburg | Socialisme hangt aan nagelriemen
Na het verkiezingsbloedbad in Groot-Brittannië kunnen we niet meer om de waarheid heen: de sociaaldemocraten dreigen de politieke bootvluchtelingen van Europa te worden. Het Britse Labour is verpletterd, de Duitse SPD doet nog een beetje mee, maar bijvoorbeeld in Polen, Frankrijk, en ook in Nederland hangen de sociaaldemocraten aan hun nagelriemen.
De Spaanse Europa-deskundige Jose Torreblanca wijst Nederland aan als hoofdschuldige, door de welvaartsstaat te vervangen door de participatiemaatschappij. Daar zit wat in. De machteloosheid van de PvdA in de veramerikaansing van de samenleving, bijvoorbeeld door vaste dienst te vervangen door ZZP, is tekenend. De traditionele sociale zekerheid valt weg, waardoor solidariteit een holle frase is geworden.
Ik betwijfel of de traditionele sociaaldemocraat nog bestaat, want we leven in een nieuwe wereld, waarin het bijtellingstarief van de leaseauto belangrijker is geworden dan de hoogte van de bijstand. Dus het begrip solidariteit is toe aan herijking.
Wat is er met het Britse Labour misgegaan? Niet alleen het weinig inspirerende leiderschap van Ed Miliband, of het gebrek aan een hartstochtelijker speurtocht naar de spreekwoordelijke zwakkeren in de samenleving. Maar het negeren van een kwestie die je niet kúnt negeren: vreemdelingen. Niet zozeer de moslims en Indiërs, want daar zijn de Britten echt aan gewend, maar de Europeanen. In Engeland is de tweede taal Pools, en overigens gaat het daar met de Polen en andere Oost-Europeanen erg goed.
Maar de traditionele Labour-kiezer voelt zich weggedrukt door de immigranten. Het is ouderwetse broodnijd. Of daar echt reden toe bestaat is de vraag, maar mensen als Milliband houden er stijf de kaken over op elkaar. Zij lopen met een boog om de kwestie heen, omdat zij als de dood zijn voor racist te worden uitgemaakt. De kiezer liegt de opiniepeiler voor dat hij links stemt, houdt daarna ook de kaken op elkaar en stemt liberaal, of rechts, of nationalistisch, of populistisch.
Het Britse Labour-drama is symptomatisch, en voor politieke soortgenoten als Samsom zit er een interessante uitdaging in: stop het allochtonendebat, daar zijn we nou wel klaar mee, en begin eens serieus over de integratie van die andere immigranten. Want Nederland lijkt heel veel op Engeland.
===
Bernard Hammelburg (bernard.hammelburg@bnr.nl) is buitenlandcommentator van BNR Nieuwsradio. Luister ook elke donderdag om 15.00 naar zijn vaste programma, BNR De Wereld, met scherpe analyses over Europa, de internationale politiek en met prominente gasten. En volg zijn blog op BNR.nl/dewereld en @BNRdewereld.