Column Bernard Hammelburg | Klein-Brittannië? Welnee….
Bij de Britten wordt zo ongeveer op alles gewed, dus laat ik ook maar een gokje wagen: Groot-Brittannië wordt morgen geen Klein-Brittannië, Schotland kiest morgen ‘nee’ en blijft gewoon bij het Verenigde Koninkrijk.
Voor mij mag het allemaal best, hoor, die loskoppeling. Maar voor zover ik begrijp, gaat de Schotse onafhankelijkheid eigenlijk nergens over. Ja, de Schotten zijn wat linkser dan de Engelsen, en ze voelen zich in het Lagerhuis een beetje ondergesneeuwd door het conservatief-liberale geweld. En er zit olie, die de spreekwoordelijk gierige Schotten natuurlijk liever voor zichzelf houden dan delen met die arrogante kliek uit Londen.
Maar in de ruim driehonderd jaar dat de landen verenigd zijn, is de verhouding altijd heel redelijk geweest. Dus niet zoals in Catalonië of Baskenland, waar de mensen vinden dat hun cultuur en geschiedenis worden onderdrukt. Ja, de Engelsen maken Belgenmoppen over de Schotten, en de Schotten maken Belgenmoppen over de Engelsen. Toen God Schotland en de Schotse whisky creëerde, zei Gabriël: “Nou, u hebt die Schotten verwend, zeg.” Waarop God antwoordde: “Maar je hebt nog niet gezien wat voor buren ze krijgen.” Kortom: beetje flauw, en allemaal goedaardig. Er staat beslist geen schot tussen de twee landen.
Daarom zijn al die opgewonden dreigementen van de laatste maanden stapelgek. Premier Cameron dreigde dat de Schotten niet meer in ponden konden afrekenen, dat ze zich suf zouden betalen aan belastingen, dat hun werkloosheid door het plafond zou gaan. De Schotse banken dreigden naar de Londense City te verhuizen. De EU dreigde dat Schotland misschien geen lid kon worden. Kortom: zo’n beetje iedereen loste – sorry, hoor – een schot voor de boeg.
Dat het nu een nek-aan-nek race is tussen ja- en nee-stemmers is het gevolg van al die bemoeienis. Als iedereen van meet af aan had gezegd: neem nog een glas single malt, ga lekker je gang, maak een dansje in je kilt, blaas lekker op je doedelzak, vrijheid blijheid, even goede vrienden – dan was het koor van ja-stemmers nooit zo gegroeid. Maar ze zijn niet gek, die Schotten, dus na morgen gaan ze lekker samen verder en blijft de koningin gewoon dubbel aanwezig: op de bankbiljetten en op Balmoral, haar buitenhuisje. Ik durf er iets om te verwedden.
Bernard Hammelburg
===
Bernard Hammelburg (bernard.hammelburg@bnr.nl) is buitenlandcommentator van BNR Nieuwsradio. Luister ook elke donderdag om 15.00 naar zijn vaste programma, BNR De Wereld, met scherpe analyses over Europa, de internationale politiek en met prominente gasten. En volg zijn blog op BNR.nl/dewereld.