Column Bernard Hammelburg | Halvegaren in Washington
Natuurlijk kijken wij allemaal met verbijstering naar het politieke slachthuis in Washington, ook wel bekend als het Capitool.
Met een beetje gevoel voor humor lig je dubbel om de potsierlijke wijze waarop een groepje Republikeinse Tea Party-halvegaren de Amerikaanse regering en volk – en feitelijk hele wereldeconomie – chanteert in het begrotingsdebat.
Ze willen de begroting wel goedkeuren, maar alleen als de nieuwe ziektekostenverzekering, bijgenaamd Obamacare, verdwijnt. Twee zaken die niets met elkaar te maken hebben, want Obamacare is sinds gisteren van kracht.
Wat de Amerikanen van ons onderscheidt is dat de regering geen cent kan uitgeven zonder toestemming van het parlement, dus als er begin oktober geen nieuwe begroting is, gaat de geldkraan letterlijk dicht en ontvangen miljoenen mensen geen salaris of diensten meer. Bij ons kan een begroting ook in het parlement stranden, maar dan gaat niet meteen de schatkist op slot. Afpersing door de oppositie, zoals we die in Washington zien, kennen we op het Binnenhof niet.
Maar zou een Amerikaan, behalve het theater, veel verschil zien tussen zijn Capitool en wat er op ons Binnenhof gebeurt? Jeroen Dijsselbloem krijgt zijn zes miljard extra bezuinigingen niet door de Senaat zonder concessies aan de oppositie. En dus sluit hij zich op met de fractievoorzitters voor een rondje koehandel. Minder bezuinigen en minder lastenverzwaring – dat is wat de oppositie eist. En waarschijnlijk ook krijgt. In de eerste plaats omdat de PvdA het eigenlijk wel met de oppositie eens is. Maar vooral omdat de regeringspartijen er in de peilingen zo belabberd voorstaan dat ze koste-wat-kost nieuwe verkiezingen willen vermijden. Nieuwe verkiezingen betekent immers het einde van de macht van PvdA en VVD.
Je zou zelfs kunnen zeggen dat de Nederlandse oppositie, zonder het paardenmiddel dat de Amerikanen hebben met het sluiten van de regering, in feite meer bereikt. Rutte en Dijsselbloem doen zonder twijfel concessies en moeten dus verder met een compromis dat ze eigenlijk niet willen. Obama niet; die houdt voet bij stuk. Met overgrote steun van zijn volk, overigens, want ook de Amerikanen zelf kijken met verbijstering naar dat politieke slachthuis in Washington.
Bernard Hammelburg
===
Bernard Hammelburg (hammelburg@bnr.nl) is buitenlandcommentator van BNR Nieuwsradio. Luister ook elke donderdag om 15.00 naar zijn vaste programma, BNR De Wereld, met scherpe analyses over Europa, de internationale politiek en met prominente gasten.
