Vóór Osama hoefde je niet uren van tevoren al op het vliegveld te zijn om langdurige vernederingen te ondergaan. Want sinds Osama geldt de omgekeerde bewijslast: iedereen is een potentiële terrorist totdat hij zijn onschuld heeft bewezen. Met een biometrisch paspoort. In een lange rij voor een veiligheidspoortje, waar zelfs oma’s met kleinkinder hun schoenen moeten uitrekken, waar flesjes water, tubes tandpasta en nagelvijltjes worden geconfisqueerd. Want die oma met dat kleinkind – nou, die zouden best eens het vliegtuig kunnen opblazen. Om nog maar niet te spreken van iedereen die toevallig Mohammed of Fatima heet.
Op kantoren, in de Tweede Kamer en – ja, ja – ook bij kranten en radiostations kan je alleen naar binnen met een pasje of onder begeleiding. Want de wereld is vol gekken, en die gekken hebben het kunstje allemaal afgekeken van Osama bin Laden. En wij hebben onszelf sindsdien consequent laten gek maken. Er is een kolossale industrie uit gegroeid. Wij hebben er en speciale nationale coördinator voor benoemd. Alleen al in Nederland zijn er een stuk of twintig instanties die zich met terrorisme bezighouden.
We vallen over elke cent, maar geven zonder blikken of blozen – en zonder enig debat – gemakkelijk honderden miljoenen uit om het allemaal te bekostigen. We hebben er een hele zwik ‘veiligheidsdeskundigen’ bij gekregen, die er boeken en studies over schrijven. Onze eigen minister van buitenlandse zaken was daar één van.
Duizenden en nog eens duizenden mensen hebben banen in deze industrie. We zien ze elke dag, in hun uniformen en met hun walkietalkies, wantrouwend glurend naar brave burgers die niets kwaads van zins zijn. Natuurlijk, we hadden al Ierse, Baskische en Palestijnse terroristen. Maar die collectieve, soms hysterische waanzin, die angst sinds 9/11, dat is de bijdrage van Osama bin Laden aan de wereld. Zonder hem waren er geen idioten geweest als Mohammed B. En oma en haar kleinkind hadden ongestoord in een vliegtuig kunnen stappen – met een flesje water.
hammelburg@bnr.nl
[04-05] Osama en de veiligheidshysterie
Voor of na 9/11. Het is net zoiets geworden als vóór of na de oorlog, zo’n scheidslijn die een oud en een nieuw tijdvak markeert. De verpersoonlijking van het moderne kwaad heette Osama bin Laden. En wat heeft die schurk ons leven verpest.