Coup-je van eigen deeg
Als je de hele rechterlijke macht oppakt, verdachten vernedert door ze halfnaakt te fotograferen en duizenden mensen arresteert die kennelijk al op een lijst stonden, dan is dat een staatsgreep. Een staatsgreep in eigen land. Erdogan geeft de Turken een coup-je van eigen deeg.
Natuurlijk mogen aanhangers van Erdogan schreeuwen dat ze de leider die de Turkse democratie om zeep helpt, steunen. Natuurlijk mogen politiek correcte ministers van buitenlandse zaken beweren dat een verandering van regime alleen mag via verkiezingen. Maar met hetzelfde recht mogen wij simpele stervelingen gewoon zeggen wat we denken: dat het jammer is dat de staatsgreep van dat stelletje klungelige legerofficieren is mislukt. En dat die stenen gooiende NederTurken met hun grote monden er niets van snappen.
Die lijst met 13.000 verdachten die inmiddels zijn opgepakt, en waarvan nu een aantal in hun onderbroek op de foto staan, lag natuurlijk al klaar. Het is dus begrijpelijk dat veel mensen denken dat Erdogan deze hele tragedie zelf heeft geënsceneerd. Wie weet. Of op zijn minst dat hij, als een soort Joseph Stalin, met paranoïde ijver op een gelegenheid heeft gewacht om zijn eigen samenleving te zuiveren van iedereen van wie hij maar het geringste vermoeden heeft dat hij aan de poten van zijn troon zaagt. Dit was geen bijltjesdag, dit was cirkelzaagdag.
Die sullige coupplegers zeiden de rechtstaat te willen redden, de persvrijheid te willen herstellen en de betrekkingen met het buitenland te willen verbeteren. Dat vonden die politiek correcte ministers van buitenlandse zaken in de beschaafde wereld vast goed nieuws, maar dat konden ze niet hardop zeggen, want dat was niet politiek correct. Dat Erdogan vervolgens de democratie aan de kant schoof met een eigen staatsgreep zeggen ze evenmin hardop, want ook dat is niet politiek correct.
Wat zeggen de Europese ministers dan wel? Als Turkije de doodstraf opnieuw invoert, mag het land niet in de Europese Unie. Alsof er één levende ziel is – in de Unie of in Turkije zelf – die gelooft dat het land ooit echt lid zou worden.
Ondanks de aanhang die Erdogan heeft, zijn er miljoenen Turken die terugverlangen naar onafhankelijke rechters, een vrije pers, scheiding van kerk en staat en respect in het buitenland. Die mensen kijken nu wel uit voordat ze dat hardop zeggen. Want dan komen ze op die gevreesde lijst – als ze er niet allang opstonden. Of in hun blootje op de foto.