Nicolas Cruz, die in Florida op een middelbare school zeventien mensen vermoordde, is negentien jaar oud. Uit alles blijkt dat hij ernstig gestoord is, dat hij talrijke malen met politie en justitie in aanraking is geweest, dat hij deel uitmaakte van een extreemrechtse groepering en dat hij op YouTube zijn voornemen om zo’n massamoord te plegen al had aangekondigd. Het zware wapen waarmee hij vuurde, een AR15, de ‘burgerversie’ van de militaire M16, kocht hij legaal. Op zijn achttiende.
Wapenwetten verschillen per staat en in het algemeen geldt de regel dat je op je achttiende een pistool of revolver mag kopen en op je eenentwintigste een machinegeweer. Maar – even kort door de bocht – de regels worden nauwelijks toegepast als je het wapen op een wapenbeurs koopt, die in een groot aantal Amerikaanse staten veelvuldig plaats vinden. De discussie over wapens richt zich vrijwel uitsluitend op dit soort details. Van een landelijk verbod op de verkoop van wapens en dus schrappen van het in de grondwet vastgelegde recht om wapens te bezitten en dragen, is nooit sprake.
Het is een hardnekkig misverstand dat Republikeinen het wapenbezit toejuichen en Democraten ervan huiveren. Bill Clinton en Barack Obama waren evenzeer overtuigd van dat grondrecht als Ronald Reagan, Bush sr, Bush jr en Trump. Er is dus niets nieuws onder de zon als Trump, in zijn Trumpiaanse rouwboodschap, het onderwerp wapenbezit niet eens aansnijdt. Al die gedachten gingen de afgelopen dagen door mijn hoofd, omdat ik toevallig in de buurt was van de school in Florida waar Nicolas Cruz zijn bloedbad aanrichtte. Je hoort zo vaak van die massamoorden in de Verenigde Staten – dit was al de achttiende in het jaar – maar om de chaos en het immense verdriet van de nabestaanden mee te maken, geeft een hartverscheurende extra dimensie aan het drama.
Die ene vraag die ik aan de nabestaanden, sympathisanten, passanten en ramptoeristen had willen stellen, kreeg ik niet over mijn lippen: bezit u een wapen? Want reken maar dat het antwoord in een groot aantal gevallen ‘ja’ was geweest. Florida is, met bijna twee miljoen wapens, een van de toppers in de Verenigde Staten. En waarschijnlijk zijn het er veel meer, want dit zijn alleen de geregistreerde pistolen, geweren en machinegeweren – zoals die van Nicolas Cruz – en niet het arsenaal waarvoor geen documentatie bestaat. En dan discussiëren over de verhoging van de leeftijd. Alsof dat iets uitmaakt. Alsof het afkoppelen van de laatste wagon van een trein de kans op een ongeluk vermindert.