Column Eugène Roorda | Oranje Carnaval
Wat wil het volk? Het wil bedwelmd worden met sprookjes van hoop en geloof. Niet toevallig de twee sterkste pijlers van de marketing.
Geef volwassenen een wuppie of vlaggetje in het knuistje of liedje in de bek en men is terug in de eigen kindertijd. Is van alle tijden, alle landen, alle volkeren. Alle bedrog is altijd weer welkom om de alledaagse werkelijkheid maar even niet te hoeven ondergaan.
Het leuke van de kroningsgekte is dat iedereen best weet dat De Oranjes bepaald niet smetteloos zijn. Maar de hang naar kinderlijk ritueel zit diep in de collectieve onderbuik. De fiscale strapatsen van Pieter van Vollenhoven, Margriet, Christina en ander familiair broedsel in het Haagse, inclusief de aanstaande koning en zijn meisje, zijn even niet aan de orde.
Is ook nieuws van niks, die strapatsen, dat doet deze familie al 250 jaar. Maar deze kroning is illegaal, roepen de Republikeinen. De Oranjes zijn immers ooit onwettig aan de macht gekomen.
Beste vrienden; alle macht wordt illegaal verkregen, roep ik dan terug. Macht is per definitie iets wat bemachtigd moet worden. Tegen de zin van de bestaande machthebbers, vaak op gewelddadige wijze, het onderdanig volk bemoedigend - maar dat volk ook meteen smorend in eigen sop - zodra de macht is ingenomen.
Ofwel: met verse sprookjes van hoop en geloof wordt alle misdaad achteraf gelegitimeerd. We doen graag plasjes over vroeger. In onze huidige tijd is mediamacht het sterkste wapen.
Poetin en Berlusconi zijn sublieme PR-mannen. Maar vergis je niet dat zijn Rutte, Cameron, Obama en Koning Willem ook. Ze opereren in verschillende maatschappelijke en politieke contexten maar de uitkomst is hetzelfde: ze hebben de macht. En het enige doel van de macht is die te behouden. Daar hebben heersers alles voor over. Zowel de harde vuist (Morsi) als de weke ruggengraat (Teeven) .
Erover klagen heeft niet zoveel nut; wij kunnen niet zonder sprookjes. En misschien is dat maar goed ook.
Dat we gezamenlijke rituelen hebben met een samenbindend momentum. Zodat alle maatschappelijke narigheid eventjes niet lijkt te bestaan. Beschouw het “Oranje Carnaval” daarom als een soort therapeutische kermis. Bij gebrek aan cognitief overschot behelpen we ons met primitieve symboliek.