Een hete zomer voor Europa
De komende weken kunnen wel eens cruciaal zijn voor de vrede van Europa. Als we de hoge ambtenaren aan de Johann Christian Schuch-weg in Warschau mogen geloven.
Op het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken weten ze het namelijk zeker: de Russen bereiden een aanvalsplan voor op hun Baltische buren. Wat Moskou volgens Warschau deze zomer van plan is, is de gemoederen in Estland, Letland en Litouwen te verhitten. Beetje poken en stoken onder de etnische Russen in die gebieden, om vervolgens de vlam in de pan te laten slaan. Het Kremlin acht zich bij deze conflictsituatie genoodzaakt om de etnische Russen in de Balten te redden. En passant zou Moskou ook nog enkele Zweedse eilanden innemen. Wie doet ze wat? Het Kremlin twijfelt of de NAVO artikel 5 (een aanval op één is een aanval op allen) daadwerkelijk hiervoor in werking wil laten treden.
Ik verzin dit niet: dit is een scenario waar ze in Warschau - dat van oudsher veel anti-Russisch sentiment koestert - serieuze aanwijzingen voor zeggen te hebben.
Wat moet hiervoor gebeuren? Welke ‘als-dan-gebeurtenissen’ gaan hieraan vooraf? Ten eerste: een Brexit. Europa is veel zwakker zonder Groot-Brittannië. Als het tot een Brexit komt, dan ruikt Moskou bloed. Ten tweede: een NAVO-top die de Russen tart. In Warschau (toeval) buigt het Transatlantische Westen zich over wat de grootste militaire aanpassing ooit sinds het einde van de Koude Oorlog moet zijn. Een serieuze versterking aan de oostgrens van de Europese Unie. Als de NAVO hiertoe besluit, dan brult de Russische beer. Ten derde: de sanctie-oorlog. Waarschijnlijk blijft Europa nog een jaar hieraan vasthouden. Als dat gebeurt, dan is er voor het Kremlin weinig meer te verliezen op economisch gebied.
Uiteraard spelen de parlementsverkiezingen in Rusland in september een grote rol. Vladimir Poetin wil een meerderheid. En wat werkt beter dan militarisme? Niet in Syrië, maar spierballen tonen in voormalig Sovjet-gebied, dát zorgt voor sentiment en stemmen.
Op het Poolse ministerie hebben ze ook al een moment van inval in gedachten. Tijdens de Olympische Spelen in Brazilië. De vorige Spelen waren in Sotsji en juist toen stookte Rusland in Oekraïne. Met de naderende uitsluiting van Russische atleten van Rio in het achterhoofd is enige symboliek de Rus niet vreemd.
Tot slot: de Zweden krijgen uiteindelijk hun gekaapte eilanden in de Oostzee terug. Ook dat staat in het ‘als-dan-boek’ van Warschau. Maar pas als de zomer voorbij is, dan weten we hoe heet ie was.