Column hoofdredactie | Zeggen wat je denkt
Is het altijd handig om te zeggen wat je denkt? Dat je bijvoorbeeld de stakende leraren van gisteren slecht geïnformeerde klagers vindt. Of dat je vindt dat de twitterende burgemeester van Hulst na het schofferen van de plaatselijke Chinees in zijn gemeente moet aftreden. Of dat je hoopt dat Amerikaanse navy seals in een geheime actie Asad in zijn slaapkamer executeren.
Tsja, politiek incorrect, maar moet je dan maar zwijgen? Zeggen wat je denkt. Het kwam weer in me op toen het gisteren Pimmetjes-dag was. Tien jaar na zijn eclatante overwinning in Rotterdam gingen we het gedachtegoed van Fortuyn weer afstoffen. Veel Harry Mens dus op zo’n dag, wat geen feest is. Fortuyn baarde vooral opzien doordat hij zijn opvattingen onomwonden poneerde.
"Ik haat de islam niet. Ik vind het een achterlijke cultuur". Dat soort uitspraken. Of hij kwam met Marokkaanse rotjochies op de proppen in de tijd waarin bij Opsporing Verzocht nog werd gesproken van overvallers met een licht getinte huid. Door Fortuyn kwamen stigmatisering en de waarheid hand in hand de hoek om lopen.
Nu vinden we dit soort dingen zeggen heel normaal. Haatpaleizen, kopvoddentax: de één struikelt er nog over, de ander haalt de schouders op. Zoals je dat ook doet als Rick Santorum beweert dat bejaarden in Nederland armbandjes dragen met de tekst “Euthanaseer mij niet!”. Ze komen er tegenwoordig allemaal mee weg. Maar destijds kostte het zeggen wat je denkt Fortuyn wel eerst een taart in zijn gezicht, en later een kogel.
Als minister Leers zegt dat ie bezorgd is over een instroom van Somalische asielzoekers via Turkije denk ik niet dat hij zegt wat hijzelf maar wat Wilders denkt. Als Sarkozy roept dat er teveel buitenlanders in Frankrijk zijn denk ik niet dat hij zegt wat hijzelf maar tegenstander Le Pen denkt. Zeggen wat je denkt komt pas goed door als het authentiek is. Anders prik je het zo door.
Je kunt natuurlijk ook veel denken en dat toch niet zeggen. Zo dacht Mark Rutte gisteren al fietsend langs een cameraploeg bij het Catshuis waarschijnlijk: "heerlijk dat we er op de eerste dag al uit zijn met het ontslagrecht." Maar hij zei het niet. Hij zei slechts tegen de onwaarschijnlijk naïeve cameraploeg die de hele dag voor Piet Snot bij de uitgang staat: "Tot morgen." En we zagen hem al fietsend de schemering in verdwijnen. Ik moet zeggen: de wegrijdende Daimler met zwaaiende hand van Fortuyn had wel iets meer grandeur.
Paul van Gessel
---
Iedere donderdag, maar voor deze ene keer op woensdag, geeft de BNR Hoofdredactie wisselend bij monde van hoofdredacteur Paul van Gessel of adjunct-hoofdredacteur Meindert Schut commentaar op de actualiteit.