Het is dan verleidelijk om heel hard ‘doofpot’ te roepen. Of, zoals Frits Wester deed, te zeggen dat de onderzoekers zich er ‘met een jantje-van-leiden hebben afgemaakt’ en zo het beeld oproepen dat iedereen elkaar de hand boven het hoofd houdt.
Wie het rapport leest, kan niet anders dan tot een conclusie komen die misschien saaier klinkt, maar in feite schadelijker is: Nederland heeft geen goed werkende wetten om politici die een ernstig ambtsmisdrijf plegen te vervolgen. Dat is zes jaar geleden ook al eens vastgesteld nadat Prinsjesdagstukken waren gelekt - onder meer naar Frits Wester trouwens - maar daar is toen niets mee gedaan.
En dit is niet allemaal bedacht door een paar Kamerleden die schromen om vakgenoten in verlegenheid te brengen, dit wordt door elke rechtsgeleerde die er iets van af weet bevestigd. Zowel het Openbaar Ministerie als de Tweede Kamer is in de zoektocht naar het lek onvermijdelijk weggezonken in een moeras van achterhaalde, onduidelijke, contraproductieve en tegen elkaar in werkende regels.
Dat heeft een paar consequenties: politici kunnen dus gewoon lekken, corrupt zijn, hun gezag misbruiken. Als niet bij voorbaat overduidelijk is wie wat heeft gedaan, zit vervolging er niet in. Nederland mag over het algemeen dan een beschaafd land zijn, het Binnenhof blijkt een kleine onbeschaafde enclave.
Meer in het bijzonder zijn er gevolgen voor de commissie-Stiekem die nu werd onderzocht. Er is, weten we inmiddels, iemand rond die commissie bereid te lekken. Hij en anderen weten nu dat dit voortaan ongestraft kan. Dit is een potentieel gevaar voor de staatsveiligheid. Van inlichtingendiensten is een reactie voorstelbaar: in een gezelschap dat met de media kletst, houd je voortaan de kaarten tegen de borst. En dan is het eerder een gevaar voor de toch al gammele democratische controle op onze veiligheidsdiensten.
Het enige kleine voordeel is dat de commissie ook een minder geliefde plek zal zijn voor kabinetten om politiek gevoelige informatie te begraven onder een geheimhoudingsplicht. Want je zou bijna vergeten dat het daarmee begon: Ronald Plasterk die probeerde achter gesloten deuren een kapitale blunder over afgeluisterde gesprekken recht te breien, dáár werd over gelekt.
Ronald Plasterk op de inlichtingendiensten en collega-praatjesmaker Ard van der Steur vol van emoties op politie, justitie en rechterlijke macht. De zwaarste onderwerpen onder de hoede van vedergewichten. Zo is de staat van Nederland. En je zou bijna hopen dat iemand dat in een doofpot had gestopt.