Menselijkheid

Het is gehard glas. Dus je moet echt even je best doen. Maar dan heb je ook wat, dat moment dat zo’n hele ruit in ontelbare kleine stukjes breekt. Maar wel raar, dat ik het deed. Had ik niet van mezelf verwacht.

Zo is er meer. Van de week wilde er een scooter langs op het fietspad, begon hysterisch naar me toeteren, met zo’n stom kinderachtig tuut-tuut-geluidje. En ik begon toch te schelden. En niet gewoon schelden, nee heel erg racistisch.

Stinkturk, zei ik. ’Stinkturk!’ Terwijl, ik weet niet eens of iets Turks in zat. Ik bedoel, het leek me wel een inwoner met een migratieachtergrond. Want dat moet je nu zeggen hè. Maar dat bekt natuurlijk niet. Helemaal niet op het fietspad, dan is die scooter al lang voorbij.

Gaat het niet om. Je moet helemaal niet schelden op het fietspad, laat staan met zulke gore racistische taal. Wat was er in me gevaren? Of gisteravond, toen de oude buurvrouw kwijt was - haar voordeur open - en de hele straat een zoekactie begon. En ik - gordijnen dicht, de deurbel op stil - gewoon een serietje ging kijken.

Dit ben ik niet.

Maar er is iets veranderd. En dat komt door die teksten. Nu las ik er weer een in een folder van uitgeverij de Bezige Bij.

Jesse Klaver analyseert de tragiek van het ’wij-minimalisme’, stond er. ‘We moeten het “wij” niet kleiner, maar groter maken.’ In een bevlogen essay voor progressieve Nederlanders zou Jesse pleiten voor een empathische samenleving die ongelijkheid bestrijdt en tegenstellingen overbrugt.

En ik weet niet wat het is, maar ik hoef maar zo’n empathische Klaver-tekst te horen en ik krijg een onbedwingbare zin om die samenleving eigenhandig naar God te helpen. Als hij in een speech zegt dat ’alleen menselijkheid negatieve krachten kan verslaan’, dan kan ik er niets aan doen, maar ik word één grote, onverzettelijke negatieve kracht.

En dat is niet eerlijk. Dat komt niet door Jesse. Ik weet niet of meer mensen hetzelfde hebben maar we mogen hem niet als excuus gebruiken. Ja, het klinkt allemaal te bedacht en te gelikt zoals hij het zegt.

Maar zoiets kunnen we politici niet aanrekenen. Wíj eisen dat ze authentiek zijn, terwijl dat helemaal niet gaat als je voor de camera steeds hetzelfde verhaal moet vertellen. Ik denk ook niet dat Jesse het allemaal niet meent of zo. Hij heeft gewoon voorbereid hoe hij moet verwoorden wat hij gelooft. Zo hoort het.

Het ligt aan ons. Aan mij. Als Jesses campagne van hoop en optimisme bij mij de neiging opwekt om me van een galerijflat te werpen, dan is dat omdat ík verderfelijk ben. Niet hij. Het zou misschien wel menselijk zijn, zo’n reactie, maar niet zoals Jesse het bedoelt en dat weet ik best.