Na de Brexit komt de Frexit en de Nexit
De financiële wereld is uitzonderlijk rustig aan het nieuwe jaar begonnen. In de eerste handelsweek van 2017 die nu achter ons ligt kwamen de beurzen nauwelijks in beweging. Wat een contrast met een jaar geleden, weet u nog? In de eerste dagen van 2016 doken de koersen meteen hard omlaag. De stemming werd toen verpest door de angst voor een harde landing van de Chinese economie en de dreiging van een Brexit.
Maar de huidige kalmte onder beleggers is net zo bedrieglijk als de paniek vorig jaar. De risico’s voor de markten zijn nu groter dan ooit, in het Europese verkiezingsjaar dat voor ons ligt. In Duitsland, Frankrijk èn bij ons gaan burgers de komende maanden naar de stembus. En meer dan ooit zal de positie van Europa inzet worden van die verkiezingen. Het voortbestaan van de EU loopt daarbij groot gevaar. Want als de Brexit één ding heeft duidelijk gemaakt, net als trouwens de Amerikaanse presidentsverkiezingen, is het wel dat serieus rekening moet worden gehouden met de meest onwaarschijnlijke uitkomsten van volksraadplegingen en verkiezingen.
Intussen hebben de Britten zelf nog geen idee welke vorm de Brexit moet krijgen. Premier Theresa May heeft alleen gezegd dat ze voor eind maart artikel 50 van het EU-verdrag wil activeren, dat het vertrek van een lidstaat regelt. Maar de voorwaarden waaronder dat moet gebeuren zijn nog volstrekt onduidelijk. Pas in de komende weken zal de Britse regering helderheid verschaffen over de vertrekplannen en de brexitstrategie. Duidelijk is wel dat May er alles aan zal doen om als vrienden uit elkaar te gaan. Met een goede deal voor de Britten en de best mogelijke handelsrelatie met Europa.
Maar de kans is klein dat Brussel de Britten daarin ook maar een duimbreed tegemoet komt. Om het besmettingsgevaar van de Brexit naar andere lidstaten in te dammen zullen de Britten juist extra hard worden aangepakt. De ondubbelzinnige boodschap naar de rest van de EU moet zijn dat het niet loont om eruit te stappen. Dat een land buiten de Unie altijd slechter af is dan erbinnen.
Iemand die daar heel anders over denkt is de Franse presidentskandidaat Marine Le Pen van het Front National, die volgens de peilingen grote kans maakt om in mei door te dringen tot de finale eindstrijd. Volgens haar draait de Brexit helemaal niet uit op een economische ramp. Integendeel. En goed voorbeeld doet volgen. Frankrijk is de volgende! Le Pen belooft - zodra ze wint - de relatie met de huidige EU-partners te heroverwegen of zelfs te verbreken. Inclusief een vertrek uit de euro en een terugkeer naar de eigen nationale munt, de Franc.
Zo ver is het gelukkig nog niet, dat Le Pen het voor het zeggen krijgt in Parijs. Of Geert Wilders in Den Haag. Maar als we iets hebben geleerd vorig jaar is het wel dat we overal rekening mee moeten houden. Ook op de beurs.
Prettige maandag!
Paul Laseur
Financieel journalist Paul Laseur houdt zijn scherpe blik op economie en maatschappij. Elke maandag een nieuwe column.
