En dan zijn er nog bedrijfstakken met een extra innovatiehandicap: stronteigenwijze professionals die ervan overtuigd zijn dat de maatschappij zich wel aan hen aanpast in plaats van andersom. Artsen vallen vaak in die categorie. En journalisten, die zijn aartsconservatief, zei NPO-directeur Frans Klein vorige week in de Volkskrant.
Waar andere programmamakers zich aanpassen aan veranderingen omdat ze daar wel een uitdaging in zien, gaan journalisten alleen maar in discussie. Toen Klein de volgende dag een zaal boze NPO-journalisten voor zijn neus had, krabbelde hij terug. Zijn harde woorden waren uitgelokt door de Volkskrant-journalist die hem had getergd met zijn vragen. Hij had het niet zo moeten zeggen, want ‘de generalisatie paste niet bij zijn functie’. Hij vond het dus nog steeds, maar NPO-bazen zijn halve politici, die kunnen beter niet zeggen wat ze denken.
Een gemiste kans, want Klein heeft groot gelijk. Niet alleen met zijn constatering, maar ook met zijn besluit om tv minder belangrijk te maken voor de journalistieke titels van de publieke omroep en de handel vooral naar internet te schuiven. Tv is net als de gedrukte krant inmiddels een veel te traag medium voor nieuws. Daar moet je als nieuwsjager al lang niet meer willen zitten. Je mist een groot deel van het publiek als je wilt blijven vasthouden aan lineaire zendtijd.
Als het waar is wat Klein beweert en het budget blijft gelijk voor journalistieke producties, dan biedt dat enorme kansen voor de makers. De NPO heeft dan een stevig budget beschikbaar om de standaard te zetten in journalistieke made for web videocontent. Een vakgebied dat nog altijd nauwelijks is ontgonnen en dat ongekende mogelijkheden biedt, dankzij de snelle ontwikkeling van virtual reality. Journalisten kunnen het publiek via immersive journalism hun verhalen in zuigen, alsof ze er zelf bij zijn op de rampplek, bij de vulkaanuitbarsting of in het vluchtelingenkamp.
Probeer je even vijf jaar vooruit te plaatsen in de tijd en je begrijpt niet waarom journalisten in 2018 nog in zaaltjes bijeengedreven door de vakbond zitten te leuteren over zendtijd op de beeldbuis.