Staatssteun
De Europese Commissie doet onderzoek naar mogelijke illegale staatssteun van Nederland aan Nike, dat z’n Europese hoofdkantoor in Hilversum heeft. Afspraken van de Belastingdienst met de Amerikaanse sportkledingfabrikant zijn mogelijk ongeoorloofd en daarmee aan te merken als staatssteun. Zo’n onderzoek loopt ook al naar belastingdeals met Ikea. Terwijl ons land eerder al eens op de vingers werd getikt voor vergelijkbare staatssteun aan de Amerikaanse koffiegigant Starbucks.
Kennelijk is het vriendelijke fiscale klimaat in ons land voor veel multinationals nog altijd een belangrijke reden om hier zaken te doen of zelfs hun hoofdkantoor te vestigen. En wij zien ze graag komen, daar zijn ze voor, die rulings van de Belastingdienst. Niks mis mee natuurlijk. Liever een wat lagere belastingopbrengst dan een uittocht van internationale bedrijven met al hun economische activiteiten. En waarom moeilijk doen over een fiscale deal om bedrijven en instellingen naar ons land te lokken, als alle andere middelen om datzelfde doel te bereiken wel geoorloofd zijn? Zoals bij het binnenhalen van het Europees Medicijn Agentschap, EMA.
Door de Brexit moest het medicijnagentschap weg uit Londen. En Nederland haalde werkelijk alles uit de kast om deze hoofdprijs binnen te slepen: Voor 225 miljoen euro wordt in razend tempo een hoofdkantoor uit de grond gestampt, op een toplocatie aan de Zuidas, door de Rijksgebouwendienst. Een speciaal team van de gemeente Amsterdam doet er alles aan om de verhuizing van honderden EMA medewerkers met hun gezinnen naar ons land glad te laten verlopen. De rode loper wordt voor ze uitgerold. Dat is toch ook een vorm van staatssteun. Wanneer een organisatie en z’n medewerkers zo dik in de watten worden gelegd om er zeker van te zijn dat ze voor Nederland kiezen.
Met tromgeroffel en klaroengeschal werd woensdag het Europees Medicijn Agentschap onthaald in Amsterdam. Uit handen van de minister zelf kreeg de instelling de sleutel van het nieuwe onderkomen in onze hoofdstad. Het is de grootste Brexit-trofee tot nu toe voor ons land, dus alle reden voor een feestje. Het EMA is de jackpot, die 900 goed betaalde en hoogopgeleide Europese ambtenaren naar Amsterdam brengt. Het is ook een magneet voor jaarlijks tienduizenden lobbyisten, adviseurs en wetenschappers uit de farmaceutische industrie. Die allemaal moeten eten, slapen en met de taxi. Een enorme impuls voor de economie, bravo! Publiek lobbygeld is hier goed besteed. Maar ga dan ook niet lullig doen over belastingdeals waarmee grote private ondernemingen naar Nederland worden gelokt. Het is precies hetzelfde spelletje.
Prettige maandag!
Paul Laseur
Financieel journalist Paul Laseur houdt zijn scherpe blik op economie en maatschappij. Elke maandag een nieuwe column.