Column Peter Verhaar | Leven zonder banken
Vorige week was ik uitgenodigd om te spreken op een seminar bij ABN Amro met de intrigerende titel "een leven zonder banken". Trendwatcher Adjiedj Bakas was er ook. Hij bespeurde een trend, want enige tijd geleden was hij door Shell uitgenodigd op een bijeenkomst met de titel "een leven zonder olie".
Is het realistisch dat de banken net als de boekwinkels of foto-ontwikkelzaken langzaam uitsterven en vervangen worden door nieuwe toetreders? Banken hebben een groot aanpassings -en overlevingsvermogen. Ze laten zich niet zomaar wegdrukken. Ik geef vaak als voorbeeld de Duitse Berenberg bank die net haar 423-ste jaarverslag heeft gepubliceerd. Banken bestaan al 600 jaar en de huidige crisis van 6 jaar, hoe ernstig dan ook, zal geen trendbreuk veroorzaken.
Geld is conservatief, dus moeten banken het ook zijn en veranderingen gaan daarom langzaam en bedachtzaam. Kijk naar het gebruik van cash geld. Al jaren roept iedereen dat contant geld gaat verdwijnen. Toch is zelfs in vooruitstrevend Nederland sinds 2000 de hoeveelheid contant geld gelijk gebleven. Maar nu moeten banken wel in staat van paraatheid komen.
De derde industriële revolutie, de robotisering, lijkt ook het bankwezen te bereiken. Het slagveld is het retailbankieren. In de jaren zestig kregen minder vermogende klanten via de salarisrekening een relatie met de bank. Sindsdien is er op dit terrein nauwelijks geïnnoveerd, maar door het massale gebruik van tablet en smart phone, is de beer los.
Bankpassen
De telefoon wordt onze portemonnee en bankpassen gaan tot het verleden behoren. En daarmee kunnen telecom bedrijven als Vodafone de nieuwe bank worden. En Vodafone krijgt ook nog eens de beschikking over kassa-data. Wat kunnen ze daarmee allemaal niet doen? En de bitcoin-technologie, ik zeg met nadruk de technologie, niet de munt, kan een revolutie in het betalingsverkeer veroorzaken. Het kan allemaal aanzienlijk goedkoper en sneller.
De Nederlandse Vereniging van Banken is nog in een diepe winterslaap. Vorige presenteerde de club haar toekomstvisie op bankieren. En waar gaat het over? Een Maatschappelijk statuut, een Code banken en Gedragsregels. Samengevat: een eed afleggen en een salarisplafond. De dood in de pot. Angst regeert. Google, Apple en Vodafone zullen schrikken zeg.
Het seminar bij ABN AMRO vond plaats in het Innovation Center en Dialogues House. En ik werd geïnspireerd door de mensen die aanwezig waren. Jonge bankiers schudden de crisis van zich af en zoeken naar "de nieuwe bank". Foto's nemen verdwijnt niet, we blijven lezen en de bankiersfunctie, mensen helpen hun financiële huishouding te organiseren, zal ook altijd nodig blijven.