Ben van der Burg

Chaos versus Corona

BNR Webredactie

vrijdag 13 maart 2020, 8:02 Update: vrijdag 13 maart 2020, 12:30

Ik las over het optimaliseren van de tijd dat het kost voor een bezorger van Picnic om de boodschappen aan een klant te overhandigen, de zogenaamde drop time. Klanten willen de boodschappen binnen een tijdspanne van 20 minuten geleverd hebben en de bezorger moet zo efficiënt mogelijk van klant naar klant bewegen. De datamannen gingen aan het werk en groepeerden de data in klanten, boodschappenlijst, regio en bezorger. Vervolgens namen ze historische gegevens, maakten een model, draaiden simulaties en kwamen tot significante efficiënties. Iedereen gelukkig.

Chaos versus Corona

Dit zou een onbenullig verhaal zijn geweest in een tijd van het coronavirus, de instortende beurskoersen, de handelsoorlog en de gedaalde olieprijs als het niet symbool zou staan voor wat we met zijn allen aan het doen zijn.

Streven naar optimalisatie

Iedere dag zijn we bezig de wereld gladder te laten verlopen. Kost het een boot met mobieltjes zes weken om van China naar Rotterdam te varen. Dan berekenen we de optimale vaarroute, zodat we een paar uur kunnen besparen en zo winst kunnen boeken. Kan een bezorger meer boodschappen droppen, dan worden we blij. We willen just-in-time onze spullen geleverd krijgen en de leveringsketen moet on-demand zijn. Het streven naar optimalisatie doen we niet alleen met onze spullen. Ook velen onder ons rennen in die 24 uur van werk naar huis, naar na-schoolse opvang, naar vrienden, naar de sportschool, snel even iets eten en nog wat slapen.

LIVEBLOG | Volg het laatste nieuws over het coronavirus hier

En ineens komen we in een zogenaamde perfect storm terecht

Ik moest deze week regelmatig aan het boek Anti-fragile van Nassim Taleb denken. Citaat: ‘Sommige dingen hebben baat bij schokken; ze gedijen en groeien wanneer ze worden blootgesteld aan vluchtigheid, willekeur, wanorde en stressfactoren en houden van avontuur, risico en onzekerheid. […].’ Die dingen zijn anti-fragile. Voorbeelden: Denk aan het spelen van een kind. Denk aan een cyberbeveiligingsbedrijf dat veel aanvallen van hackers te verduren krijgt. Het bedrijf wordt steeds beter in het beveiligen van de systemen. Ze moet immers met de aanvallen omgaan. Denk aan de veiligheid in de luchtvaart, waarbij ieder ongeluk gedeeld wordt en waaruit de hele industrie lering trekt.

We streven naar consistentie, efficiency, optimalisatie, voorspelbaarheid, zekerheid. Om dat te bewerkstelligen hebben we protocollen, processen en modellen, waarop we controle uitoefenen, wat we vervolgens ook weer controleren. Dit systeem dient verbeterd te worden.

De huidige beurs- en gezondheidsdip biedt de kans om antifragiliteit te omarmen. Dat betekent meer disorde, desorganisatie, chaos en zo komt je vanzelf bij Nietzsche terecht: ‘een mens moet chaos kennen om een ster te laten ontstaan.’