Opinie | ‘The Great Nap’
We introduceren ‘The Great Nap.’ Ik hoorde term voor het eerst van podcaster Eric Weinstein. Hij verwijst daarmee naar de periode van welvaart en relatieve rust van de Tweede Wereldoorlog tot nu. ‘The Great Nap’ was een historisch afwijking. Vooral West-Europeanen en Amerikanen leidden een leven dat grotendeels vrij was van tirannie, ziekte of wijdverbreid lijden.
De groeicijfers rezen de pan uit. We konden alles bereiken wat we wilden. We werden ouder, gezonder en slimmer dan ooit. We overtuigden onszelf dat we onaantastbaar waren en dat de dagen van wijdverbreid, gedeeld lijden tot het verleden behoorden.
Het gevolg van ‘The Great Nap’ was dat we niet daadwerkelijk aan baanbrekende veranderingen hebben gewerkt. De beroemde uitspraak dat ze ons vliegende auto’s beloofden en we kregen de 140 tekens, blijft een aardige constatering. Net zoals de niet toegenomen reistijd de laatste 50 jaar tussen Amsterdam naar New York. Ook lukte het niet een duurzame oplossing voor ons energieverbruik te verzinnen. Een circulaire samenleving, was te hoog gegrepen. We deden te weinig om virussen te bestrijden. We leefden immers in de illusie van onkwetsbaarheid.
Covid-19 zorgt voor de wereldwijde collectieve wake-up call. Je verwacht dat we in deze wakkere toestand fundamentele veranderingen zien ontstaan. Dat valt vies tegen.
Ik hoorde onlangs Frans van Houten over Philips. ‘Philips zag een flinke impact in Azië in het eerste kwartaal, […] waardoor we 2 procent minder omzet haalden in vergelijking met vorig jaar. De impact van corona is ongeveer 5 procent.’ En zo ging het nog even door over de cijfertjes. De aandeelhouders willen immers getallen. Het ging weinig over de unieke positie die Philips in kan nemen in het huidige gezondheidsvraagstuk.
Het debat over KLM past ook in het rijtje. Als je wakker bent, spreekt het voor zich dat je voorwaarden stelt voor de steun die de luchtvaartmaatschappij nodig heeft om te overleven. In de Tweede Kamer werden bemoedigende voorstellen gedaan. Uit de NRC: ‘voer [de] voorgenomen belasting voor luchtvaartmaatschappijen [nu] in, en voeg daar meteen een btw-heffing op kerosine aan toe. Vervang korte vluchten binnen Europa door treinreizen. Vergroot de greep van Nederland op KLM.’ De VVD blijft tukken door te stellen dat een politieke wensenlijst de concurrentiepositie van KLM verzwakt. De KLM heeft zonder steun van ons belastinggeld allang geen bestaansrecht meer.
We blijven graag in het paradigma van ‘The Big Nap’ hangen, terwijl we juist moeten ontwaken in de realiteit dat groeicijfers bijzaak zijn of dat 60 vluchten Amsterdam-Londen per dag kolderiek is. Doezel niet langer weg!
Ben van der Burg
IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg richt zijn kritische blik op de toekomst en verrast met prikkelende observaties
