Opinie | Sociale mist door slachtofferfilmpjes

Hij realiseerde zich niet dat hij daarmee de waardigheid en kwetsbaarheid van de misdaadverslaggever had geschonden. Hij verzekerde dat hij het filmpje verwijderd had en in de toekomst de gevolgen van zijn tweets beter zou overwegen. Grote nieuwsgebeurtenissen volg ik op Twitter. Het dwingt me zelf te filteren en het geeft je een aardig inkijkje hoe een klein gedeelte van ons land, de Twitterfamilie, zich uit. Conclusie: we kennen weinig twijfel en we lezen elkaar graag de les.

Online ontspoord

Een dag nadat er een discussie was ontstaan over de morele verwerpelijkheid van het maken en delen van beelden van De Vries publiceerde het Rathenau Instituut het onderzoek ‘online ontspoord.’ Het rapport presenteert 22 onwenselijke online gedragsfenomenen. Denk aan: cyberpesten, phishing, cyberverslaving, cryptofraude, wraakporno, extreme challenges, pedojagen, shaming en cancellen. ‘Er is een sociale mist’ ontstaan, zegt onderzoeker Van Huijstee.

Luister ook | Ben van der Burg | Importheffing Chinese prullaria

Hoe lossen we de mist op zonder de unieke online eigenschappen als connectiviteit, interactiviteit of toegankelijkheid aan te tasten? Het Rathenau Instituut pleit terecht voor een actievere rol van de overheid. Het geeft adviezen als: grijp in op de aandachtseconomie, vraag aandacht voor bestaande normen of vang slachtoffers op. Mooie, nobele woorden vanuit een keurig rapportje, wat we nu in de praktijk moeten gaan brengen. Want in het debat vindt de polarisatie namelijk nog steeds hoogtij. Aan de ene kant heb je de verdedigers van het vrije woord, uit principe of geldelijk gewin, denk daarbij aan GeenStijl die de beelden van de Vries niet verwijderde. Aan de andere kant de moralisten die het een aantasting vinden van de privacy van het slachtoffer. Terwijl je juist naar het midden moeten opschuiven.

Vrij beschikbaar

Ik zou het niet in mijn hoofd halen om mensen in nood te gaan filmen. Ik zou het niet in mijn hoofd halen om iets te delen wat anderen zou schaden. Ik vind het echter wel prettig als ik het nieuws te zien krijg zoals het is. Als het nieuws te heftig is voor de tere mensenziel, dan dien je het dieper weg te stoppen in de spelonken van het internet. Maar uiteindelijk zijn we beter af als informatie vrij beschikbaar is voor iedereen die dat wenst, waarbij we rekening houden met de implicaties van die vrij beschikbare informatie.

Over Ben van der Burg

IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg richt zijn kritische blik op de toekomst en verrast met prikkelende observaties. Luister live vrijdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/ben-van-der-burg, Apple Podcast of Spotify.