Opinie | Disney in oorlogstijd

‘Het idee dat de meeste mensen deugen is typisch een uiting van een generatie die te veel Disney-films heeft gekeken waarin zelfs de dieren kunnen praten,’ vertelde schrijver Rob Riemen aan het FD. Ik geniet al meer dan een week van deze opmerking. Hij vertelde het in relatie tot de gedachte dat na de val van de Berlijnse muur vrede, zoals wij in het westen kennen, de hele wereld welvaart zou kunnen brengen. Waarbij we negeerden dat bijvoorbeeld Russische leiders anders in de wedstrijd zitten dan wij.

In de wereld van Disney is alles mooi, leuk, aangenaam, rechtvaardig en ondanks dat de dieren een stem hebben, humaan. De Disneyhelden worden geconfronteerd met schurken of gevaren van buitenaf, maar uiteindelijk sluit je het verhaal met een goed gevoel af. Want de helden zegevieren na alle bombastische liedjes, snode motieven en zweverig charisma. Ze leren en groeien door hun eigen fouten onder ogen te zien. Waarbij ze niet de schurk of het gevaar daadwerkelijk doorgronden. Want de overwinning moet zoet smaken en je moet niet te moeilijk doen.

Op 23 december 2015 zaten 230 duizend mensen in Oekraïne tot zes uur zonder stroom door een hack op enkele energiebedrijven. De bedrijven waren aangevallen vanaf computers met IP-adressen vanuit Rusland. Deze aanval volgde op verschillende cyberaanvallen in 2014 na de inname van de Krim door Rusland. Het Westen onderschreef de schurkendaad en zag in dat ze het anders moesten doen. Het belang van een cyberleger kreeg meer aandacht. Budgetten verschoven naar militaire veiligheid- en inlichtingsdiensten.

De gevolgen van de Westerse maatregelen waren nog heftiger cyberaanvallen vanuit Rusland. Denk aan de inmiddels klassieke NonPety-virus aanval op aanvankelijk Oekraïne waarna het verspreidde over de rest van de wereld. Het richtte een totale schade van tien miljard dollar aan. Volgens Amerikaanse inlichtingendiensten was het virus gemaakt door 'unit 74455' van de Russische geheime dienst GRU, een groep die ook bekend staat als Sandworm, Fancy Bear of APT28. De groep die ook verantwoordelijk was voor de Solarwind hack waardoor vele Amerikanen ineens geen diesel meer konden tanken.

Sinds het binnenvallen van Rusland in Oekraïne bleef het tot nu toe betrekkelijk rustig op het cyberfront. Experts vrezen echter voor het ergste, maar niemand durft een 'Cyber Pearl Habor' te beginnen, zoals Joe Biden het noemt. Ondanks zijn leeftijd is dat toch weer een typische Disneygedachte. Poetin durft dat echt wel, hij doet het echter nog niet. Hij heeft een andere definitie van mooi, leuk, aangenaam en humaan. En daar zijn we klaar mee.