Opinie | Musk begrijpt Twitter niet

Elon Musk denkt dat Twitter een digitaal dorpsplein moet zijn waar we allemaal onze stem kunnen laten horen. Daarmee beschermen we onze democratische waarden, want vrijheid van meningsuiting is een belangrijke waarde die wij te allen tijde dienen te beschermen tegen mannen en vrouwen die ons monddood willen maken. Musk begrijpt echter niet goed wat de gevolgen zijn van een algoritmische tijdslijn die als doel heeft mensen zo lang mogelijk op Twitter te houden.

Op een dorpsplein blijft de schreeuwende gek binnen de muren van de buurt waar hij zijn uitingen bezigt. Een explosieve verspreiding blijft dankzij de geografische grens beperkt. Anders dan bij een algoritmische tijdslijn. Een mens blijft langer hangen bij expliciete, ongenuanceerde berichten die hun mening bevestigen. Zo belandt zo’n mens in de zogenaamde ‘rabbit hole.’ Daar moeten we iets aan doen.

Onze Europese leiders maakten onlangs een stap met de Digital Sevice Act (DSA). Deze wet dwingt techbedrijven meer te doen tegen illegale inhoud op internet, zoals haatzaaien en het verspreiden van desinformatie. Eén van de maatregelen die mijn speciale aandacht trok, was het transparant maken van de algoritmen die worden gebruikt voor het aanbevelen van inhoud of producten aan gebruikers.

Ik dacht namelijk aan het verhaal over de makers van de algoritmen van Facebook. Ze onderzochten zes maanden hoe de polarisatie op het platform mede leidde tot de bestorming van het Capitool. Ze kwamen er niet achter. Er zijn namelijk miljarden datapunten. Hoe lang je kijkt, waar je kijkt, waarnaar je kijkt, of je een post liked, wie je volgt, wij jouw volgt en dat van alle gebruikers. Vervolgens passen de algoritmen zichzelf aan als ze merken dat de verbondenheid versterkt kan worden. Dus je kunt de algoritmen transparant, maken, maar het is te veel, te complex en een maand later is het weer anders. De blackbox kun je openen, maar als de makers het al niet meer snappen, wens ik je veel succes controle te krijgen.

Hetzelfde geldt voor Twitter. Algoritme professor Robin Burke zegt dat Musk geen idee heeft van de complexiteit van het algoritme. Je kunt het algoritme openbaar kunt maken, maar dan zie je pas de top van de ijsberg. De rest van de ijsberg is al de data die Twitter heeft en het meeste kan alleen al vanwege onze privacy niet openbaar worden gemaakt.

Op het digitale dorpsplein van Musk wordt het met regels, zoals de DSA, al ondoenlijk grip te houden op het ontsporen van menselijk wangedrag. Kun je nagaan als Musk de regels wil laten varen. Ben voorziet chaos.