Orkaan Don

Aanleiding was Trumps recente besluit om de speciale tijdelijke verblijfsvergunningen af te nemen van de 800.000 mensen die als jonge kinderen illegaal door hun – vrijwel uitsluitend Latijns-Amerikaanse – ouders waren meegenomen naar de Verenigde Staten, daar als Amerikanen opgroeiden en de VS als hun vaderland beschouwen. Zij worden ‘DREAMers’ genoemd. DREAM is de afkorting van een nadien vele malen herziene wet uit 2001, de Development, Relief and Education for Alien Minors Act, die onder andere de leerplicht en sociale rechten van de illegale minderjarigen regelde.

De presidenten Bush en Obama hebben vergeefs geprobeerd deze kinderen en hun ouders, bij elkaar elf miljoen mensen, door middel van een generaal pardon een permanente verblijfsvergunning te verlenen, maar hun voorstellen liepen vast, eerst op hevige Democratische oppositie, en daarna op Republikeinse weerstand. Donald Trump gooide het vanaf zijn verkiezingscampagne over een andere boeg: hij wilde alle elf miljoen illegalen het land uitzetten, maar ook hij liep vast in wat hij zelf steevast het ‘politieke moeras’ noemt. Het is simpelweg onmogelijk om over deze kwestie een wet te bedenken die de meerderheid in beide huizen van het Congres krijgt.

Die elf miljoen – dat ging niet lukken, en dus dacht Trump: laat ik dan maar beginnen met de ‘dreamers.’ Dat besluit leidde tot een storm van verontwaardiging, vooral onder Democraten, maar ook onder Republikeinse kopstukken. Vervolgens liet het Witte Huis doorschemeren dat de soep niet zo heet werd gegeten, en dat het Trump er vooral om ging nu eindelijk eens met een nieuwe immigratiewet te komen. De Republikeinen bleven kniezen, en dus nodigde Trump de Democratische fractieleiders uit beide huizen, Nancy Pelosi en Charles Schumer, uit voor een diner, waar inderdaad de contouren van een nieuwe wet op tafel kwamen: in afwachting van goedkeuring door het Congres, mogen de ‘dreamers’ voorlopig blijven, wordt het toezicht door de immigratiedienst verscherpt, de visaprocedures lastiger en de toestroom van illegale immigranten veel harder aangepakt dan voorheen. En die muur op de Mexicaanse grens? Ach – geen muur, ook goed.

Pelosi en Schumer brachten het nieuws naar buiten, Trump ontkende prompt dat er zo’n deal was gesloten, maar bevestigt nu toch dat het verhaal wel zo ongeveer klopt. Er brak een vermakelijke strijd uit tussen de media om de beste kop. De rechtste nieuwssite Breitbart, die Trump verraad en kiezersbedrog verwijt, noemde de president ‘Amnesty Don.’ Mooie woordgrap, want Don is niet alleen de afkorting van Donald, maar ook een maffiabaas. Het eveneens rechtse dagblad New York Post kwam met een kostelijke alliteratie: ‘Dream team: Don and Dems deal over dinner.’

Ondanks de verbijstering en woede, is het een buitengewoon behendige zet van Trump. Ja, hij heeft zijn kiezers uitwijzing van illegalen en een Mexicaanse muur beloofd, maar die kiezers wisten best dat het voor de bühne was. Trumps aanhang koos hem niet om de retoriek, maar om één onderwerp: werk. Ze liggen niet zo wakker van ruzie over Obamacare of ‘dreamers,’ ze willen een baan, en ze zijn ervan overtuigd dat Trump daarvoor gaat zorgen. Door zonder enige scrupule een deal te sluiten met de Democraten, laat hij bovendien zien dat hij wil afrekenen met de gevestigde politieke orde. Onlangs stapte hij ook al naar de Democraten voor tijdelijke verhoging van het schuldplafond, en trok een lange neus naar de sputterende Republikeinen. Het smaakt naar meer.