De Wereld volgens Hammelburg: Sancties, werken die nu echt?

1. Werken sancties?

Dat hangt ervan af hoe je ernaar kijkt. De Amerikaanse sancties tegen Iran, bijvoorbeeld, verlammen de Iraanse economie. De westerse sancties tegen Rusland hebben Poetin wel degelijk in de problemen gebracht. Dus in die zin werken ze. Maar gaan Rouhani of Poetin ervoor door de knieën? Nee, dus het politieke doel – en dat is de tegenstander tot andere gedachten brengen – bereik je er zelden mee.

2. Hebben sancties wel eens succes?

Dat is wel eens onderzocht, en het antwoord is: in een derde van de gevallen wel. Bijvoorbeeld: Nederland ging in 1949 door de knieën voor Amerikaanse druk om de onafhankelijkheid van Indonesië te erkennen. Ander voorbeeld: de afschaffing van de apartheid in Zuid-Afrika, waaraan sancties zeker hebben bijgedragen. En misschien de ontmoeting tussen Trump en Kim Jong-un, hoewel we nog moeten zien of de Amerikaans-Noord-Koreaanse relatie echt ontdooit.

3. Als je tarieven meerekent, bestaat de handelsoorlog tussen Europa, China en Amerika eigenlijk helemaal uit sancties. Waar leidt dat toe?

Iedereen zegt steeds: een handelsoorlog heeft geen winnaars. Ik denk van wel. Trump speelt het keihard, maar zowel Europa als China kruipt in de richting van concessies. De vraag is wat hij er feitelijk mee wint, maar meer verkoop van Amerikaans gas aan Europa, of duurdere Duitse auto’s, of verhoging van de Chinese staalprijs – dat zijn allemaal dingen waarmee de Trump-kiezers dolblij zijn.

4. Erdogan wil de verkoop van iPhones in Turkije verbieden. Wat betekent die sanctie?

Helemaal niks, maar Erdogan is de man van complotten en symbolen. Hij verwijt Trump de Turkse malaise, terwijl die toch echt het gevolg is van financieel, economisch en monetair wanbeleid. De iPhone is nu een symbool van het kwaad, maar daar liggen ze bij Apple of op het Witte Huis echt niet wakker van.

5. Waar komt het idee van sancties of een boycot eigenlijk vandaan?

Uit Ierland. In 1880 heerste daar weer eens hongersnood, en boeren vroegen om uitstel van de betaling van hun pacht. Een opzichter, Charles Boycott, weigerde dat, wat leidde tot rellen. Het aardige was dat winkeliers en bedrijven de kant kozen van de boeren en niemand wilde meer zaken doen met die meneer Boycott. De rest is, zoals dat heet, geschiedenis.

Dank, Roos ter Voort.

In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nl