Zwart koper

Over de aflevering

Met de actieve bronnen van dit moment kunnen we nog 53 jaar vooruit, maar er zitten nog kolossale hoeveelheden onder de grond, in rotsen en onder de zeebodem. Toen Amerika in 1991 Irak binnenviel om het bezette Koeweit te bevrijden, was olie de belangrijkste drijfveer. Het ging, zei president Bush Sr., ‘om onze banen, om onze manier van leven.’ Inmiddels is Amerika vrijwel energie-onafhankelijk en importeert nog nauwelijks olie uit het Midden-Oosten. Vandaar dat Donald Trump de aanslag een Saoedisch probleem noemt en zijn adviseurs erop wijzen dat er geen defensieverdrag is, en dus geen plicht om de Saoedi’s te hulp te komen. Een beetje schelden op Iran, als brein, uitvoerder, ophitser, aanstichter of wapenleverancier – die kans laat Trump niet lopen. Maar hij begint er echt geen oorlog om.

Omdat de wereld omkomt in het zwarte goud, is de schaarste, en dus de prijs, niet het verschil tussen vraag en aanbod, maar een truc. De OPEC-landen, Rusland en Amerika draaien voortdurend aan de kraan: als de prijs te laag is, draaien ze die een beetje dicht, en als hij stijgt, draaien ze die verder open. Met echte beschikbaarheid heeft de kunstmatige schaarste dus niets te maken. De Fabeltjeskrant stort zich niettemin op sensatieverhalen over snel nog even tanken voordat de benzineprijs omhoog schiet – wat trouwens tot nu toe nauwelijks is gebeurd. Het zwarte goud is gedegradeerd tot zwart koper.

Nu is zo’n aanval natuurlijk best griezelig, en het plotselinge uitvallen van 5 procent van de wereldproductie echt veel. Voor Iran betekent een stijging van de olieprijs, al is het maar een paar dagen, wel degelijk goud, voor het naar olie snakkende China is het een stevige economische dreun. Maar iedereen weet dat die Aramco-installatie binnen een paar weken of maanden weer volop draait, dus we kunnen gewoon doorgaan met ademen. Of anders gezegd: met het inademen van benzinedampen.

| Columns: Bernard Hammelburg