Oorverdovende stilte

Alle schijnwerpers waren gericht op lokale verkiezingen die inhoudelijk nergens over gingen. De wijkraden gaan over straatverlichting, vuilnisbakken en parkeerbeheer – niet over echte politiek, laat staan over de relatie met China. De pro-democratiepartijen wonnen bijna alle zetels, maar in de wijkraden kunnen ze die winst niet verzilveren in de vorm van die ene wens die ze koesteren: niet compleet te worden ingekapseld door China. En dat is precies wat er gaat gebeuren: in 2049 valt het doek en verliest de stadstaat zijn aparte status. Je kunt zeggen: dat is pas over 30 jaar, maar de millennials zijn dan op middelbare leeftijd, en gaan die open inrichting waarin Hong Kong verandert dus allemaal meemaken.

De wereld zwijgt, omdat we in 1997 allemaal hebben ingestemd met de beëindiging van de Britse heerschappij. Die was neokoloniaal, en juridisch had China gelijk, vertelden we elkaar toen. Dat kunnen we ruim 20 jaar later niet meer terugdraaien. Alleen Donald Trump bemoeit zich ermee. ‘Zonder mij was Hong Kong in 14 minuten weggevaagd', beweert hij. De Chinezen houden zich in omdat ze, als ze ingrijpen, een handelsdeal met Amerika kunnen vergeten.

Hij heeft nog een punt ook. China moet ontzettend uitkijken dat het, net als 30 jaar geleden bij de Tienmannen-opstand, niet de hele wereld tegen zich krijgt door met het leger in te grijpen. Maar China is ook een geduldcultuur. Door het bij bittere commentaren over westerse manipulatie en af en toen een dreigement tegen de demonstranten te laten, raakt de kwestie-Hong Kong vanzelf geïsoleerd. De financiële wereld heeft de illusie dat China voor zijn internationale handel en het bankwezen niet buiten Hong Kong kan, maar dat is steeds meer westers wensdenken. Hong Kong wordt elke dag een klein beetje minder relevant, en aldus geredeneerd, is 2049 om de hoek.

We zijn dus toeschouwers, die miljoenen naar vrijheid snakkende burgers voor onze ogen in het fuik zien lopen dat de meesters in Beijing hebben gespannen. En we zijn machteloos.