Afscheid van de Lage Landen

fdmg-audio

Buurland16DEF.mp3

fdmg-image

België bleek zijn reputatie alle eer aan te doen van een land met wegen vol putten, en die putten verplaatsen zich 's nachts. Door uit te leggen hoe dat komt, sneuvelde hopelijk het cliché dat België voor Nederlanders niet te begrijpen is. Omgekeerd heeft de podcast de luisteraars in het land met de byzantijnse staatshervormingen hopelijk geleerd dat 'Ollanders er net als de buren ten zuiden van Hazeldonk liederlijk op los blunderen.

In deze slotaflevering bespreken Han Dirk en Daan wat ze in de eerdere afleveringen met spijt in het hart links hadden laten liggen, of waar ze te laat aan hadden gedacht. Een parlementslid die een premier uitmaakte voor 'pedofiel' bijvoorbeeld. De betekenis van 'wafelijzerpolitiek' en 'denkraam'. En een Freudiaanse uitdrukking die zo populair is in Nederland: 'Dat moet je niet willen'.

fdmg-html-embed

Buurland, wat doet u nu?

Het antwoord op de steeds terugkerende vraag 'Buurland, wat doet u nu?' varieerde doorheen deze podcast. Soms volgde een alles verklarende repliek, soms de toegeving 'we weten het zelf eigenlijk ook niet, we doen maar wat'. En soms was er een tegenaanval.

Omwentelingen

Aflevering15OmwentelingenDEF.mp3

Wat te denken van de lange serie staatshervormingen in België? Die zijn byzantijns complex voor Nederlanders - gelukkig geeft Daan een handzame uitleg, het motto van de Buurland-podcast indachtig ('een handleiding' voor België-Nederland).

Verder duiken we in deze aflevering in de wisseling van het economisch fortuin in België: Wallonië was vroeger rijk, en Vlaanderen arm, maar sedert de jaren zestig zijn de rollen steeds verder omgedraaid.

Voor wat betreft Nederland bespreekt 'Buurland' het verjubelen van de aardgasbaten - waarom volgden we het Noorse model niet en vloeide al dat geld lang zo maar in de algemene middelen? - en de fortuynistische revolutie in Nederland die het ongemak en onbehagen van de Nederlandse burger ontginde, een ontwikkeling die vandaag de dag nog altijd nazindert.

Over het thema 'revolutie' heeft de Buurland-podcast het al eens gehad. Maar er is veel meer te vertellen over grote politieke en economische omwentelingen die plaatshadden in de Lage Landen.

De taal van de Lage Landen

Buurlandafl14Taal.mp3

Nederlanders en Belgen zouden twee volkeren zijn, gescheiden door dezelfde taal. Maar is het wel dezelfde taal? Want we begrijpen elkaar niet altijd, soms omdat we andere woorden gebruiken, soms omdat dezelfde woorden een verschillende betekenis hebben.

Maar ook binnen de landsgrenzen spelen die problemen. Er zijn in de Lage Landen talloze dialecten, en inwoners van beide provincies Limburg hebben taalkundig meer met elkaar gemeen dan met hun landgenoten aan de andere kant van hun land. De Gooise R domineert het Nederlandse medialandschap, terwijl meer dan de helft van de Nederlanders de presentatoren op tv niet goed verstaan.

Hoeveel coulance moet er zijn voor Vlaamse woorden en uitdrukkingen in Nederlandse media? Zo weinig mogelijk, meent Jan Borst, de taaltsaar van het FD, zij het wel tot zijn persoonlijke spijt. En de Nederlandse journalist Bas Kurstjens vertelt over zijn taalervaring bij een Vlaamse krant.

In de podcast 'Buurland, wat doet u nu?' zetten Daan Ballegeer en Han Dirk Hekking de schijnwerpers op verschillen en gelijkenissen tussen België en Nederland. Met in aflevering 14: de gemeenschappelijke taal (of toch niet?)...

Het imago van België en Nederland

Buurlandaflevering13Imago.mp3

Er zijn bekende Fransen die hun hartgrondige hekel aan België en Nederland niet onder stoelen of banken staken, en dat mag, want er zijn ook veel Nederlanders die zeggen dat ze Frankrijk een mooi land vinden, alleen jammer dat er zoveel Fransen wonen. Maar hoe denkt de buitenwereld nu precies over België en Nederland? Gaat dat verder dan clichés?

Duidelijk is dat het imago van de twee buren buiten de grenzen vaak te wensen over laat. Begin bij een Italiaan niet over het Nederlandse belastingklimaat (overigens, begin bij een Nederlander niet over de Italiaanse belastingmores). De Franse schrijver Michel Houellebecq schreef in zijn roman Serotonine ooit dat Nederland 'geen land is, hooguit een onderneming'.

Dat was nog tamelijk vriendelijk in vergelijking met wat Fransen over België schreven. En sommige waarnemers krijgen helemaal geen greep op wat België überhaupt is. Zij beginnen steeds over absurditeiten. Dat België daarvan een behoorlijke collectie heeft, is een cliché, maar in het algemeen geldt dat clichés vaak waar zijn.

Om een neutrale weging van Nederland te horen, klopte 'Buurland, wat doet u nu?' aan bij een Amerikaans-Nederlandse ervaringsdeskundige: FD-redacteur Ron van de Krol. Hij schreef columns over Nederland en zijn cultuur, gebundeld in het boek 

#text

. Wie die zoekterm invult op Google krijgt overigens een miljoen suggesties voor het thuistelen van wiet - misschien zegt dat ook iets over het imago van Nederland.

Om een neutrale weging van Nederland te horen, klopte 'Buurland, wat doet u nu?' aan bij een Amerikaans-Nederlandse ervaringsdeskundige: FD-redacteur Ron van de Krol. Hij schreef columns over Nederland en zijn cultuur, gebundeld in het boek <a href="https://www.onlinebibliotheek.nl/catalogus/394669037/growing-dutch-ronald-van-de-krol" target="_blank" title="" rel="noopener noreferrer">Growing Dutch</a>. Wie die zoekterm invult op Google krijgt overigens een miljoen suggesties voor het thuistelen van wiet - misschien zegt dat ook iets over het imago van Nederland.

In de podcast 'Buurland, wat doet u nu?' zetten Daan Ballegeer en Han Dirk Hekking de schijnwerpers op verschillen en gelijkenissen tussen België en Nederland. Aflevering 13: hoe ziet de buitenwereld de buren?

De koningshuizen van de Lage Landen

Buurland12DEF.mp3

In Nederland was Willem I teleurgesteld dat hij met de afscheiding van België de helft van zijn rijk verloor, maar hij was blind voor de rol die hij daarin zelf had gespeeld. Willem II genoot een reputatie als Held van Waterloo, maar gold ook als warhoofd. En Willem III was een driftkikker die op industriële schaal vreemd ging.

strong

Buurland, wat doet u nu? #12: Het Europa van de Lage Landen

<strong>Luister ook |</strong> <a href="https://www.bnr.nl/podcast/buurland-wat-doet-u-nu/10453198/het-europa-van-de-lage-landen" target="_self" title="" rel="noopener noreferrer">Buurland, wat doet u nu? #12: Het Europa van de Lage Landen</a>

Ook over de Nederlandse koninginnen valt heel wat te vertellen. Over Wilhelmina, de oorlogskoningin en Neêrlands symbool voor standvastigheid. Over Juliana, die haar oor liet hangen naar een dubieuze gebedsgenezeres, en zo in ruzie kwam met haar man. En Beatrix, de wereldverbeteraar die bij haar inhuldiging werd uitgejouwd.

Om te eindigen bij Willem-Alexander, de 'Prins Pils' die verblind door liefde de zonden van zijn schoonvader probeerde weg te wassen. En daarna liefkozend door zijn verloofde werd weggezet als 'je was een beetje dom'.

Ook in België valt heel wat te vertellen over de vorsten. Leopold I voelde zich ingesnoerd door de liberale grondwet, en liet dat ook merken. Zijn zoon Leopold II jaagde miljoenen Congolezen de dood in bij de uitbuiting van zijn persoonlijke kolonie. Albert I ontpopte zich tot held van de Eerste Wereldoorlog, maar zijn opvolger Leopold III verpeste het imago van het koningshuis door zich in de Tweede Wereldoorlog tegen de zin van zijn regering over te geven aan nazi-Duitsland.

Zijn zoon Boudewijn ontketende met zijn verzet tegen de legalisering van abortus een grondwettelijke crisis, broer Albert II wilde pas zijn buitenechtelijke dochter erkennen nadat een rechter hem had gedwongen tot een DNA-test. Koning Filip ten slotte, presteert beter dan iedereen verwacht, maar dat is vooral omdat de verwachtingen zo laag gespannen waren.

Ze staan te boek als 'de gekroonde hoofden': de zeven vorsten die Nederland en België sinds 1830 elk al hebben gehad. Het is een kleurrijke bende, van het prille begin.

Afleveringen

Afscheid van de Lage Landen

Omwentelingen

De taal van de Lage Landen

Het imago van België en Nederland

De koningshuizen van de Lage Landen