Vicepremier

Over de aflevering

‘Kijk uit, daar is een hobbel! Wat doe je nou, je fietst door rood! Dat kun je niet maken, man!’ Tijs heeft het plan opgevat om in wielertenue te gaan fietsen met vicepremier Hugo de Jonge van het CDA.

Natuurlijk zegt Hugo meteen ja - het CDA is immers de partij van oud-premier Dries van Agt. Die was vergroeid met zijn racefiets, het maakte hem buitengewoon populair. Ook de CDA-leider van nu, Sybrand Buma, springt op een vrije dag graag op de fiets. Bovendien heeft Hugo de Jonge net een nieuwe Cannondale, altijd leuk om te showen.

Tijs en Hugo fietsen door Rotterdam, de stad waar de CDA’er wethouder was en samenwerkte met Leefbaar Rotterdam van Pim Fortuyn.

‘Pim was heel bijzonder, hij heeft me geïnspireerd om politiek actiever te worden’, zegt De Jonge. Hij werkte destijds als onderwijzer ’op Zuid’ en daar zag je volgens hem ‘de kwalijke kanten van de multiculturele samenleving’. ‘Ik vond het fascinerend dat Fortuyn dat gewoon benoemde’, zegt De Jonge, ‘Dat was een doorbraak.’

Zoef, gaat zijn Cannondale, en de vicepremier vertelt dat hij in 2010 - op het fameuze CDA-congres waar de partij bijna scheurde – stemde vóór regeringssamenwerking met de PVV van Geert Wilders. ‘Als zo’n grote groep mensen er op stemt, kun je niet zeggen: ik werk niet samen. Dat zou een slecht signaal zijn naar de samenleving’, zegt De Jonge.

Bij zoveel enthousiasme is wat volgt voor Tijs van den Brink een inkoppertje. Als jij ooit de baas wordt van het CDA, vraagt Tijs, is het dus niet op voorhand uitgesloten dat je samenwerking zoekt met de PVV?

Het is volgens De Jonge ‘én hartstikke niet aan de orde, om heel erg veel redenen niet, én wat ik zeg – daar sta ik ook van harte achter –ik vind dat je in beginsel altijd moet willen samenwerken met iedereen’.

In het CDA klinken krachttermen die je in zo’n partij niet snel verwacht. Is dit onze vicepremier? Is deze succesvolle Rotterdamse wethouder wel rijp genoeg voor het nationale toneel? Dat je na de dood van Pim Fortuyn in zijn stad samenwerkt met Leefbaar, allá. Maar met de partij van Poetin en Le Pen?

‘Dat nooit meer’, heeft Sybrand Buma keer op keer gezegd sinds Wilders in 2012 zijn steun introk aan het kabinet Rutte I. VVD en CDA konden niet verder en er kwamen midden in een economische crisis verkiezingen. Het CDA tuimelde van 21 naar 13 Kamerzetels.

‘Uitgesloten’, zegt Buma over welke toekomst dan ook met de PVV. Voor Buma is Wilders voor altijd onbetrouwbaar. Op 14 juni 2017 schreef Buma een brief aan kabinetsinformateur Herman Tjeenk Willink: ‘De beleidsvoorstellen van de PVV worden steeds radicaler. De PVV-leider is in zijn optredens en uitingen alleen maar grover geworden.’ Buma sprak van ‘een onoverkomelijke breuk in het vertrouwen van het CDA, en ook van mij persoonlijk, in de PVV en haar politiek leider’.

Dit had ook Hugo de Jonge moeten zeggen. Dit is fundamenteel, hier past geen nuance, klinkt het in het CDA. Gelukkig hebben ze daar meer kroonprinsen.