Dijkhoffs risico

De hele week hebben we het er nu al over. Wie goed las wat Dijkhoff in De Telegraaf zei, zag dat hij keurig binnen de lijntjes kleurde. De VVD erkent dat er een klimaatprobleem is en stemt in met de buitengewoon ambitieuze klimaatdoelstellingen van het kabinet. Het gaat nu om de weg daarnaartoe. Dijkhoff tekent niet bij het kruisje, maar dat verwacht ook niemand van hem.

En bijna iedereen is het met hem eens dat je de burger niet teveel op kosten mag jagen. Probleem is dan wel hoe je de klimaatkosten eerlijker verdeelt als je – zoals de VVD – tot nu toe weigert de industrie een Co2-heffing op te leggen. Zo’n heffing is een goede maatregel, want die stimuleert innovatie. Geen ondernemer zal onnodig veel betalen als het ook anders kan.

De oude Bolkestein slaagde er als geen ander in, de goegemeente tegen zich in het harnas te jagen met gepeperde opinies. Als puntje bij plaatje kwam, slikte hij zijn bezwaren vrijwel altijd in. Maar iedereen wist dan hoe hij er over dacht en vond de VVD onder zijn leiding een heldere, duidelijke partij.

Van de nieuwe Bolkestein weet nu ook elke Nederlander dat hij goed op de portemonnee van de burger zal letten. Dijkhoff staat op de kaart als de bondgenoot van de bezorgde Nederlander die het allemaal wat te snel vindt gaan.

Dit is wel een beetje sneu voor CDA-leider Sybrand Buma. Die vroeg een half jaar geleden als eerste aandacht voor de klimaatkosten voor de gewone man. Dat kon Buma makkelijk, want de klimaatminister is niet van het CDA. Dat is Eric Wiebes van de VVD.

En daar zit voor Dijkhoff dan ook meteen het risico. Wiebes moet nu de belangrijkste besluiten voorbereiden. Als Dijkhoff teveel afstand neemt van Wiebes, is de VVD zo weer terug in 1989.

Ook toen was er grote bezorgdheid over het klimaat. VVD-minister van Verkeer Neelie Kroes – die als Kamerlid nog achter het spreekgestoelte had gestaan in een ‘Blij dat ik rij’ t-shirt, was bekeerd, zei ze zelf. Ze zag plots het licht.

‘Wiebes is losgeslagen’, klinkt nu in de VVD-fractie. Net als over Neelie toen.

Kroes trok samen op met Ed Nijpels, destijds als minister van Milieu de trekker van het Nationaal Milieubeleidsplan. Diezelfde Ed is nu voorzitter van de klimaattafels die het kabinet vertellen wat er moet gebeuren. Toen werd er over hem gemord, nu ook. Liberale huiskrant De Telegraaf noemt hem ‘de klimaatpaus’.

Houdt de parallel met 1989 hier op? Voor VVD-premier Mark Rutte is dat wel te hopen. In 1989 verwierp de VVD-fractie het Nationaal Milieubeleidsplan van haar eigen ministers. Het kabinet viel en de VVD belandde voor jaren in de oppositie.