Niet per se Klaas

Het liep uit op een Kamerdebat waarin – heel ongebruikelijk – Bolkestein zich moest verantwoorden tegenover zijn collega-fractievoorzitters. Het was tijdens Paars en coalitiepartner PvdA noemde Bolkesteins handelwijze ‘risicovol en niet verstandig’. En D66: ‘onwenselijk en ontoelaatbaar.’

Bolkestein trok zich meestal nergens iets van aan. ‘Het laat mij Siberisch’, zei hij dan. Maar hier kwam hij tot inkeer. Waar hij zijn dubbele pet eerst volstrekt normaal vond, drong hij nu zelf aan op helderheid over wat een Kamerlid wel en niet mag.

Nieuwe Bolkestein

Een dik jaar geleden noemde ik in deze column de huidige VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff ‘de nieuwe Bolkestein’, omdat hij met stevige voorstellen de VVD op de kaart zette. Toen onlangs bleek dat Dijkhoff bovenop zijn salaris als fractievoorzitter 80.000 euro aan wachtgeld ontving en ook nog een reiskostenvergoeding, terwijl hij al een auto met chauffeur had, moest ik opnieuw aan Bolkestein denken. Dijkhoff zei dat hij recht had op het wachtgeld, het mocht van de wet.

Alles was niet verboden is, is toegestaan. Mwah… Dat wachtgeld is bedoeld om een plotselinge val die in de politiek elk moment om ’t hoekje ligt, draaglijk te maken. En voor de periode dat een oud-politicus naar werk zoekt.

Luister ook | De hoeksteen van onze veiligheid

Het is een grijs gebied, je kunt niet alles in regels vatten en dat moet je ook niet willen. Juist in de politiek – waar je van belastinggeld leeft en voortdurend anderen de maat neemt – wordt van je verwacht dat je daar gevoel voor hebt.

Antenne

In de VVD-fractie bleek de maatschappelijke antenne scherper afgesteld dan bij Dijkhoff zelf. Ze drongen er bij hem op aan, verder van wachtgeld af te zien. Dat deed Dijkhoff, met tegenzin. En het ontvangen van die reiskostenvergoeding noemde hij ‘een stomme fout’. Hij had niet goed opgelet en het stond zomaar op zijn rekening. Extra pijnlijk, want de interne VVD-integriteitsregels zeggen: ‘U declareert geen kosten die al op andere wijze worden vergoed.’

Luister ook | Rutte ziet Dijkhoff niet per se als nieuwe VVD-leider

Misschien is het voor de VVD maar goed dat premier Mark Rutte impliciet al een paar keer heeft laten weten dat hij door wil. ‘Als ik nu zou moeten beslissen: ja, ik ga dolgraag door’, zei hij onlangs op tv. En deze week in Elsevier: ‘Klaas is prima. Maar ’t is niet per se hij.’

Een half jaar geleden zei Dijkhoff in de podcast Betrouwbare Bronnen: ‘Laat mij die last van kroonprins zijn nou maar dragen.’ Maar zelfs dat is hem niet meer gegund.