Opinie | Opmerkelijke eensgezindheid

Bij D66 moet Sigrid Kaag eerst nog even door een uiterst democratische, maar ook merkwaardige strijd heen met een in China residerende taxichauffeur. De VVD heeft nog niet eens een lijsttrekker. En iedereen zucht onder de last van ‘het nieuwe normaal’ dat corona ons oplegt.

De peilingen verkeren in een pruttelfase. Zoals meestal scoren regeringspartijen wat lager, behalve de partij die het voordeel heeft van de ‘premierbonus’. Van een kopgroep is nog geen sprake, Parijs is nog ver. Met zoveel onzekerheden is het nuttig alvast naar de inhoud te kijken. Waar willen de partijen de komende periode met Nederland naartoe?

Opmerkelijke eensgezindheid

Daar zie je een opmerkelijke eensgezindheid. Tijdens Rutte III hebben VVD en CDA definitief de stap gezet naar een beleid dat Nederland klimaatneutraal moet maken. Hun verkiezingsprogramma’s zullen hierin duidelijk afwijken van die van 2017. En met president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank zullen ze tot het besef komen dat Nederland belang heeft bij stevige samenwerking in Europa met waar nodig nieuwe afspraken.

Luister terug | Jaap Jansen | Running mate

Een koerswending dient zich aan als het gaat over het kapitalisme. Steeds meer zijn partijen het eens dat we af moeten van de marktdominantie van grote tech-bedrijven. Dat multinationals netjes belasting moeten betalen. Dat het niet slim is als we in Europa voor onze zorg en nog veel meer afhankelijk zijn van China. En dat de huizenmarkt niet automatisch zorgt voor betaalbare woningen voor de middenklasse.

De overheid, die de afgelopen maanden met een historisch ongekend steunpakket bedrijven en werkers overeind hield, zal ook als het virus onder controle is een stevige rol blijven spelen. Met als allereerste taak de komende jaren het bevorderen van ‘werk, werk, werk’ – om met Wim Kok te spreken.

Vier of vijf partijen

Hiermee kruipen de regeringspartijen inhoudelijk dicht tegen PvdA en GroenLinks aan – pas op, wel anderhalve meter aanhouden! Zonder dat we verkiezingsuitslag al kennen, ligt het voor de hand dat een nieuw kabinet wordt samengesteld uit vier, misschien vijf, van deze zes partijen.

De vraag is of dat kabinet opnieuw onder leiding staat van Mark Rutte. PvdA en CDA betwijfelen dat. “Zonder visie is Rutte niet geschikt ons land de volgende fase in te leiden”, zei PvdA-leider Lodewijk Asscher deze week in Nieuwspoort. “Kan Rutte zichzelf inhoudelijk wel opnieuw uitvinden”, schamperde CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma.

Luister terug | Laila Frank | Een meerpartijenstelsel is geen magisch medicijn

Rutte zal er niet bang van worden. Die visie krijgt hij straks aangeleverd in een nieuw programma, geschreven door Uri Rosenthal. Daarin staan precies de dingen die ik net al noemde. En ‘Rutte tegen de rest’ is in een verkiezingscampagne geen slechte uitgangspositie.

Over Jaap Jansen

Politiek commentator Jaap Jansen in de wandelgangen van de macht. Luister live donderdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/jaap-jansen, Apple Podcast of Spotify.