Opinie | Schijnzekerheid, politieke pretentie!
Over de aflevering
In Buitenhof vroeg Twan Huys aan Thierry Baudet waarom hij in zijn verkiezingsprogramma beweert dat de jaarlijkse kosten van asiel en migratie 19 miljard euro zijn, terwijl op zijn partijwebsite 14 miljard staat. De lijsttrekker had geen idee. Bij Op1 vroeg Sven Kockelmann aan Lilian Marijnissen of de kosten van de overgang naar het door de SP zo vurig gewenste Nationaal Zorgfonds niet erg hoog zijn: 33 miljard! Volgens Marijnissen is dat geen financiële kwestie, maar een juridische.
Iets te vergelijken
De juristen zullen ervoor zorgen dat de zorgverzekeraars dit bedrag niet, of in elk geval niet in die mate, kunnen opeisen. Op weg naar 17 maart beloven partijen ons van alles en ze koppelen er cijfers aan. Op 1 maart presenteert het Centraal Planbureau ‘de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s’. Partijen die dat willen, kunnen hun wensen voor de komende vier jaar financieel en op hun effecten laten toetsen. Dat is mooi, dan valt er wat te vergelijken.
Steevast zie je dan wel altijd een aantal merkwaardige uitkomsten. Zo blijkt de Partij van de Arbeid meestal minder goed in het creëren van arbeid dan de VVD. Want het rekenmodel ziet sociale zekerheid vooral als kosten. En hoe minder personeel kost, hoe meer banen. Als partijen extra investeren in onderwijs, is dat ongetwijfeld goed voor de toekomst van ons land, maar het CPB kan het niet becijferen.
Luister terug | Jaap Jansen | Burgeroorlog
Nederland is waarschijnlijk het enige land ter wereld waar de politiek - bij datzelfde CPB - ‘koopkrachtplaatjes’ bestelt. Daarin wordt tot achter de komma uitgerekend hoeveel procent elke bevolkingsgroep erop vooruitgaat. Schijnzekerheid waarop een kabinetsformatie kan vastlopen. De politiek wil altijd precies weten wat iets kost en wat de effecten zijn. Dat kan helemaal niet. Het is politieke pretentie. Geen gezin of ondernemer plant op deze manier vier jaar vooruit. Dit maakbaarheidsdenken blijkt steeds opnieuw illusiepolitiek.
Als, dan...
Elk jaar op de derde woensdag in mei stuurt de Algemene Rekenkamer een stapel rapporten naar het parlement met meestal forse kritiek op de uitgaven en de helaas vaak niet bereikte effecten. Gehaktdag noemen ze dat. Interessante kost, niemand luistert. Premier Mark Rutte weigert op persconferenties altijd in te gaan op ‘als, dan’-scenario’s. Maar eigenlijk zijn alle ramingen waarop de regering zich baseert ‘als, dan’-scenario’s.
Lees ook | Jaap Jansen | Macht en tegenmacht
Dinsdag zei Rutte over de routekaart om uit de coronacrisis te komen: 'We snakken allemaal naar een duidelijk plan, maar honderd procent zekerheid is niet te geven.' Bedenk dat dit eveneens geldt wanneer u de komende weken weer allerlei door cijfers onderbouwde plannen worden voorgeschoteld.
Over Jaap Jansen
Politiek commentator Jaap Jansen in de wandelgangen van de macht. Luister live donderdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/jaap-jansen, Apple Podcast of Spotify.