Opinie | De koers van het CDA

De formatie moest – zo wilde de Kamer – ‘langs de lijnen van de inhoud’ gaan. Maar het Kamerdebat naar aanleiding van het eindverslag van informateur Mariëtte Hamer ging niet over dat verslag. De fractievoorzitters waren vooral bezig met elkaar en dus met zichzelf. Dit roept de vraag op of zij wel echt in staat zijn tot een nieuwe politieke cultuur, zoals de een na de andere leider bepleit.

Het raadselachtigst is de opstelling van het CDA. Sinds de verkiezingen zwijgt Wopke Hoekstra vooral. In het Kamerdebat nam hij nauwelijks het woord.

Langs de lijnen van de inhoud schreven VVD en D66 de basis voor een regeerakkoord. PvdA en GroenLinks reageerden enthousiast en ook Hoekstra zei dat hij ermee uit de voeten kon. Maar er vervolgens met PvdA en GroenLinks samen over verder praten, dat wilde hij niet. En Rutte, beducht voor een misschien toch weer opkrabbelend CDA als electorale concurrent, sloot zich hier bij aan.

Behalve door VVD en D66 is in breder verband nog geen dag, geen minuut, geen seconde over de inhoud onderhandeld.

Toch lijkt het CDA in beweging te komen. Omtzigt heeft definitief besloten solo te gaan, waardoor ‘wat moeten we met Pieter’ niet meer speelt. Je kunt je hierbij natuurlijk wel afvragen of dit nu de beste manier is om een bijdrage te leveren aan de vooral ook door hem zo vurige gewenste nieuwe politieke cultuur.

Interessant is vooral het nieuwe rapport over de koers van het CDA, geschreven door oude rot Richard van Zwol. Daarin ligt de nadruk op ‘verschil verbinden vanuit het midden’.

Wopke Hoekstra toonde zich maandag bij de presentatie ingenomen met het rapport. Hij was blij dat het nu weer over de inhoud kon gaan. ‘Walk your talk’, klonk het sceptisch bij een eerste discussie onder CDA-leden.

Een groot deel van de prioriteiten die het CDA in dit rapport stelt kan prima – misschien zelfs wel in de eerste plaats – uitgevoerd worden met PvdA en GroenLinks. Lees maar wat van Zwol schrijft. De kansenongelijkheid is groter dan ooit. Welvaart en gezondheid zijn ongelijk verdeeld, anderhalf miljoen mensen kunnen nauwelijks lezen of schrijven, een miljoen leeft in armoede. En ook de middengroepen maken zich zorgen, wie kan er nog een betaalbare woning vinden?

Inhoudelijk slaat dit rapport de brug naar links. CDA-leden, aanwezig bij de presentatie, zeiden: ‘Met PvdA en GroenLinks hebben we lokaal goede ervaring.’ Een aantal CDA’ers stelden dat hun partij zich teveel opstelt als ‘bijwagen’ of zelfs ‘kloon’ van de VVD.

Vrijdag en zaterdag congresseert het CDA. Een belangrijk moment, ook voor de nieuwe informateur Johan Remkes. Want hij kan pas echt van start als het CDA weer bereid is te bewegen en ook weet waarnaartoe.

Over Jaap Jansen

Politiek commentator Jaap Jansen in de wandelgangen van de macht. Luister live donderdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/jaap-jansen, Apple Podcast of Spotify.