Macro met Boot en Mujagić | Vraagtekens bij Amerikaans banenrapport

fdmg-audio

#text

Uit nieuwe arbeidscijfers van vorige week vrijdag zou blijken dat er in de VS in januari 517.000 nieuwe banen zijn bijgekomen. Econoom Edin Mujagić betwijfelt of die data wel kloppen, onder meer door de manier waarop de Fed reageert op het nieuws.

strong

Uit nieuwe arbeidscijfers van vorige week vrijdag zou blijken dat er in de VS in januari 517.000 nieuwe banen zijn bijgekomen. Econoom Edin Mujagić betwijfelt of die data wel kloppen, onder meer door de manier waarop de Fed reageert op het nieuws.

Huiseconoom Mujagić zet vraagtekens bij Amerikaans banenrapportUit nieuwe arbeidscijfers van vorige week vrijdag zou blijken dat er in de VS in januari 517.000 nieuwe banen zijn bijgekomen. Econoom Edin Mujagić betwijfelt of die data wel kloppen, onder meer door de manier waarop de Fed reageert op het nieuws.

Even terug naar vorige week woensdag: toen liet Jerome Powell, de baas van de Amerikaanse centrale bank (Fed), weten dat hij pas kan denken aan stoppen met renteverhogingen als de arbeidsmarkt wat minder oververhit is. Want die is volgens hem totaal uit balans.

En dan moest het nieuws van vrijdag nog komen. In plaats van 200.000 nieuwe banen, zoals analisten hadden voorspeld, raakte bekend dat er meer dan een half miljoen nieuwe banen waren bijgekomen in januari. Nog een schep bovenop die oververhitting dus.

Mujagić verwachtte daarom dat Powell gisteren zijn boodschap van vorige week 'in het kwadraat zou herhalen. Hij had alle redenen om stoer voor de dag te komen en te claimen dat dit zijn gelijk bevestigt'. Maar dat deed Powell niet.

Andere indicatoren geven beperkte groei aan

Andere indicatoren geven beperkte groei aan

Mujagić heeft een vermoeden waarom. De banencijfers lijken hem sterk overdreven. 'Als we kijken naar de andere indicatoren op de arbeidsmarkt, dan zien we een veel beperktere groei dan wat de werkgevers aangeven.' Hij verwijst naar het aantal mensen dat WW aanvraagt of cijfers van bedrijven die loonlijsten van andere bedrijven verwerken.

Bovendien, áls dat cijfer juist zou zijn, dan heeft de VS een groot probleem, aldus de econoom. 'De economische activiteit is in januari maar langzaam gegroeid. Als er tegelijkertijd wel een half miljoen nieuwe banen zijn bijgekomen, betekent het dat de productiviteit in Amerika spectaculair zou zijn gedaald.'

Payt

Macro met Boot en Mujagić

kees

Macro met Boot en Mujagić | 'Overheid gaat flinke meevaller krijgen'

Waar de president van de Europese Centrale Bank (ECB) en de Federal Reserve afgelopen week zeiden dat de rente mogelijk nog zou kunnen stijgen, daar hebben financiële markten enigszins enthousiast gereageerd. Zij lijken het niet al te serieus te nemen, en dat komt volgens hoogleraar Arnoud Boot omdat die markten het goed doen

Wel vindt hij dat er naar de economische cijfers gekeken moet worden, 'en niet alleen kijken naar wat presidenten van een centrale bank zeggen', aldus Boot. 'Waarbij de Verenigde Staten positiever overkwamen dan de strenge woorden van de ECB.'

Macro met Boot en Mujagić  | Kapitalisme en marktmacht rijmen niet

Kapitalisme is niet te rijmen met de marktmacht van sommige bedrijven. Dat zegt econoom Edin Mujagic. 'Echte marktwerking is daar geen structureel iets.' Mujagic reageert op het nieuws dat de ACM de tarieven van enkele grote energieleveranciers onderzoekt. 'Dat doe je niet zomaar.'

Kapitalisme is niet te rijmen met de marktmacht van sommige bedrijven. Dat zegt econoom Edin Mujagic. 'Echte marktwerking is daar geen structureel iets.' Mujagic reageert op het nieuws dat de ACM de tarieven van enkele grote energieleveranciers onderzoekt. 'Dat doe je niet zomaar.'

'Blijkbaar bestaat het vermoeden dat er illegale prijsafspraken zijn gemaakt. Als je gaat kijken hoe prijzen tot stand komen, dat doe je niet zomaar.' Volgens Mujagic is er geen sector te vinden die geen geschiedenis heeft van illegale prijsafspraken. Dat, en de marktmacht die sommige bedrijven daarmee verwerven, vloekt met vrije marktwerking en kapitalisme. En is op termijn funest voor een macro-economie - economische groei wordt immers gedreven door innovatie en wie marktmacht heeft, heeft geen intentie om te innoveren.

'De prijzen van gas en stroom schurken dicht aan tegen het door de overheid ingestelde prijsplafond. Is dat toeval of speelt er meer? Ik weet het niet, maar het is wel toevallig.' Volgens Mujacic moeten bedrijven zich opsplitsen wanneer ze marktwerking belemmeren.

Als lelijk voorbeeld geeft hij de techsector waar innovatieve bedrijven door grote techreuzen opgekocht worden om vervolgens 'kaltgestellt' te worden. 'Weg is de concurrentie. Voor de macro-economie is dat slecht nieuws, want economische groei komt voort uit innovatie. 

Macro met Boot en Mujagić | 'Shell is zijn maatschappelijke licentie helemaal kwijtgespeeld'

Econoom Arnoud Boot vindt dat oliebedrijf Shell niet het maatschappelijke recht heeft om de miljarden winst als gevolg van de Oekraïnecrisis binnen te halen. 'Wat hier gebeurt, heeft niks meer te maken met marktwerking.'

Econoom Arnoud Boot vindt dat oliebedrijf Shell niet het maatschappelijke recht heeft om de miljarden winst als gevolg van de Oekraïnecrisis binnen te halen. 'Wat hier gebeurt, heeft niks meer te maken met marktwerking.'

Gisteren werd bekend dat Shell in 2022 een recordwinst van 42,3 miljard dollar heeft geboekt: meer dan een verdubbeling in vergelijking met een jaar eerder. Maar, Arnoud Boot, hoogleraar in ondernemingsfinanciering aan de Universiteit van Amsterdam, vindt niet dat het bedrijf recht heeft op dat geld. 'Je kan misschien wel het juridische recht hebben op die winst, die niet veroorzaakt is door je eigen kunde maar door de acties van Rusland. Maar je hebt ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid.'

Daar heeft Shell helemaal geen invulling aan gegeven, beargumenteert Boot. 'Shell denkt: de komende tien tot vijftien jaar zijn wij onmisbaar. We halen snel deze miljardenwinst uit de markt, we geven ze aan onze aandeelhouders, en dan zien we wel weer.'

Macro met Boot en Mujagić | 'Don't fight the Fed'

Markten reageren positief op het nieuwe rentebesluit van de Fed en weten zeker dat het einde van de renteverhogingen in zicht is. Maar volgens macro-econoom Edin Mujagic heeft de markt, ondanks beweringen, helemaal niet altijd gelijk.

Sterker nog, het is beter om juist níet de strijd aan te gaan met de Fed.Fed-baas Jerome Powell kondigde woensdagavond aan de Amerikaanse rente met 25 basispunten te verhogen. Wat minder dan voorheen, maar dat is 'niet heel gek', zegt Mujagic. 'Sinds vorig jaar is de rente met 4 procentpunten omhoog gegaan. Nu wordt gekeken naar de effecten van de renteverhogingen. Heel logisch.'

Maar de Fed-baas zei ook dat deze renteverhoging niet de laatste zal zijn. 'Hij zei blij te zijn met de dalende inflatie, om deze laag te houden zal aan een aantal voorwaarden voldaan moeten worden', zegt Mujagic die de speech van Powell aandachtig heeft bekeken. Zo moet gedurende een bepaalde tijd de economische groei wat lager zijn en daar is nog geen sprake van, zegt Mujagic. 'Dat kan voor veel mensen al aanvoelen als een recessie.

De economische groei in Amerika daalt al iets maar is nog niet daar waar de Fed het zou willen hebben.'Daarnaast moet volgens Powell de arbeidsmarkt een slag maken. 'Nu zijn er nog steeds twee vacatures per werkloze. Pas als er meer balans op de arbeidsmarkt is, kan de Fed volgens Powell pas overtuigd zijn van een dalende inflatie en kan er gestopt worden met de renteverhoging.' 

Door eerlijk te zeggen het niet altijd te weten, werkt Powell juist aan zijn geloofwaardigheid. 'Centrale bankiers hebben vaak de neiging om, ook als ze het niet weten, te doen alsof ze alles weten. Powell zegt eerlijk dat hij te maken heeft met veel onzekerheid en zegt eerlijk dat hij het af en toe niet weet.' Op lange termijn moet dat eerlijke verhaal geloofwaardigheid opleveren, denkt Mujagic.

De aandelenmarkten reageerden positief op het rentebesluit van de Fed, daar overheerst de overtuiging dat de renteverhogingen nog voor het einde van het jaar zullen stoppen. 'Er wordt vaak gezegd dat de markt altijd gelijk heeft, maar daar kan je vraagtekens bij zetten', zegt Mujagic. 'De markt verkeert in een roes: het gaat goed, er is geen recessie en de inflatie zakt. Maar een andere stelregel is hier meer van toepassing: don't fight the Fed.'

Afleveringen

Macro met Boot en Mujagić | Vraagtekens bij Amerikaans banenrapport

Macro met Boot en Mujagić | 'Overheid gaat flinke meevaller krijgen'

Macro met Boot en Mujagić | Kapitalisme en marktmacht rijmen niet

Macro met Boot en Mujagić | 'Shell is zijn maatschappelijke licentie helemaal kwijtgespeeld'

Macro met Boot en Mujagić | 'Don't fight the Fed'