Opinie | Liegen, draaien, wegmoffelen en ontkennen

Toch is dat een van de grootste problemen van deze tijd als je de media moet geloven, die daarmee zelf nepnieuws rondpompen. Het is dus niet zo raar dat media onder vuur liggen; het weekthema waar Deuze over kwam praten. Een thema dat media neerzet als slachtoffer, als de underdog, in plaats van de waakhond die ze zouden moeten zijn.

Zien media wel waar de kogel vandaan komt? De schutter is niet de consument, die vanuit mediawijsheid steeds vaker zelf de bron van informatie weet te vinden. Net zo gretig als minister Ollongren noemen journalisten dat dan nepnieuws. Klakkeloos nemen ze het narratief van de regering over, terwijl die de voornaamste tegenstander van de media is.

Vandaag overlegt Mark Rutte in het Catshuis over het dodelijke rapport Ongekend Onrecht. Het onderzoek naar de toeslagen-affaire bij de Belastingdienst legde de Rutte-doctrine bloot. De Kamercommissie constateert dat transparantie, openheid en volledigheid niet de leidende principes zijn bij de beantwoording van Kamervragen en Wob-verzoeken. Met andere woorden: ambtenaren ontwikkelden op advies van Rutte een patroon van liegen, draaien, wegmoffelen en ontkennen.

De stelselmatige tegenwerking van Kamerleden en journalisten door ministers en ambtenaren ondermijnt de gezonde democratie. Een zeer zware aanklacht die nauwelijks tot ophef leidt onder journalisten. Die rennen alweer hijgerig achter politieke leiders aan om te kijken of en wanneer het kabinet valt, in plaats van op hoge toon te eisen dat de regering media eens serieus gaat nemen en per omgaande alle Wob-verzoeken uitvoert zonder zwartgelakte pagina's.

Pieter Omtzigt schreeuwde naar Sophie van Leeuwen dat journalisten hun werk beter moeten doen en daar heeft hij natuurlijk gelijk in. Hoe kan het zijn dat tienduizenden kapotgemaakte gezinnen totaal onder de radar bleven? Dat geen journalist behalve Pieter Klein van RTL en Jan Kleinnijenhuis van Trouw hun leed opmerkte? Journalisten zijn onzichtbaar geworden voor gewone mensen, constateert professor Deuze.

Er zijn geen lokale correspondenten meer omdat lokale kranten allemaal zijn afgeknepen door hun nieuwe Belgische eigenaren. Een media-uitverkoop waartegen ook geen journalist ooit protesteerde en die de regering liet gebeuren. Je zou bijna denken dat het Rutte wel goed uitkwam. De getroffen gezinnen worden misschien ooit schadeloos gesteld, hun ongekende onrecht wordt misschien ooit rechtgezet. Maar wie repareert de journalistiek?

Over Marianne Zwagerman

Schrijver en innovatiestrateeg Marianne Zwagerman geeft haar visie op het medialandschap. Elke dinsdag een nieuwe column. Luister live dinsdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/marianne-zwagerman, Apple Podcast of Spotify.