Binnenhof-architect Van Loon waarschuwt opvolger

De Tweede Kamer zou met een pas op de plaats het risico op vertraging op de koop moeten nemen, volgens Van Loon: ‘Als je dat niet doet, dan kost je dat later tijd.’ Want anders loopt het mogelijkerwijs met de nieuwe architect net zo af als met haar.

Het contract met Van Loon werd begin deze maand voor een kleine 3 miljoen euro ontbonden. Tegen BNR vertelt ze uitgebreid over haar visie op de renovatie, het proces waar ze in belandde en welke lessen de politiek en de architectuurwereld moeten trekken.

Lekken in plaats van overleg

Ze heeft zich altijd aan het Programma van Eisen gehouden, vertelt Van Loon. Het probleem was volgens haar dat er nauwelijks overleg was met de Tweede Kamer over de manier waarop zij de renovatie wilde uitvoeren. Anders dan bij andere bouwprojecten was er geen open discussie over de plannen, maar barstte meteen de bom. Geen overleg, wel lekken naar de pers, constateert de architect. Ze is niet verbaasd over de lekken zelf, maar wel dat de verhalen in de pers door Kamerleden voor waar aangenomen werden. Vorige week vertelde de verantwoordelijk staatssecretaris Knops al aan BNR dat ook hij verhalen over de plannen van Van Loon in de kranten las waarvan hij wist dat ze niet waar waren.

Van Loon constateert dat Kamerleden die haar werk moesten beoordelen geen kennis hadden van het Programma van Eisen dat de basis is van de renovatie. ‘Ik denk dat niet iedereen die een mening heeft over het project dat Programma van Eisen echt heeft gelezen.’ Er zou een objectieve discussie gevoerd als haar ontwerp naast de oorspronkelijke opdracht wordt gelegd die ze kreeg. Op verzoek van het Rijksvastgoedbedrijf moest er volgens haar veel meer gebeuren aan het gebouw dan enkel het vervangen van de technische installaties.

Wie er gelekt heeft, weet Van Loon niet. Wel weet ze dat de tekening die vorige week in het Algemeen Dagblad stond alleen bekend was bij de Kamerleden die in de Bouwbegeleidingscommissie en het Presidium zitten. Ook haar opvolger Pi de Bruijn heeft, als de man die het gebouw in de jaren 80 ontwierp, inzicht in haar ontwerpen. De Bruijn wilde het project graag zelf doen, vertelt Van Loon in de podcast. Maar ze kan niet met zekerheid zeggen of hij achter de schermen een rol heeft gespeeld om haar het project uit te werken.

Geheimhouding

Van Loon wil in de toekomst nog steeds overheidsprojecten doen, maar heeft een belangrijke les geleerd: geen geheimhouding meer, want die maakt een open discussie over een project onmogelijk. ‘Als ik nu terugkijk, is dat wat in dit proces een hele slechte invloed had.’