Criminaliteit 2.0

Want de criminaliteit neemt helemaal niet af, die verschuift hooguit. Misdaad innoveert, digitaliseert en professionaliseert. Net als de samenleving. Daardoor spelen duistere zaken zich steeds meer af buiten het blikveld van officiële instanties, zoals CBS en Justitie. De boefjes worden slimmer en slachtoffers hebben steeds minder zin om aangifte te doen. Soms hebben ze niet eens door dat ze worden bestolen of opgelicht. Of ze schamen zich dat ze het onnozele slachtoffer zijn geworden van phishing of skimming.

Op het werk zijn fraude en diefstal juist een groeiend probleem, dat zich nauwelijks nog laat aanpakken langs de officiële weg. De kantonrechter besliste vorige week dat een systeembeheerder die op de zaak stiekem een eigen computer in de serverkast had opgehangen om bitcoins te minen op kosten van de baas, niet op staande voet ontslagen had mogen worden. Ondanks de stroomdiefstal en de blootstelling van het bedrijf aan gevaren van buitenaf, zoals hacken, gijzeling of virussen. De werkgever had volgens de rechter een gewone ontslagprocedure kunnen beginnen. Daarom krijgt de systeembeheerder een schadevergoeding mee van bijna 30.000 euro. Het is de wereld op z’n kop: De baas wordt dubbel genaaid en heeft geen poot om op te staan.

Niet zo gek dat met name bedrijven die het slachtoffer zijn van fraude, afpersing of diefstal steeds minder bereid zijn om aangifte te doen. Liever dan de politie bellen, roepen ondernemers de hulp in van particuliere opsporingsbedrijven. Want aangifte doen heeft toch geen zin en ze vrezen voor imagoschade en negatieve publiciteit. Daarom zoeken ze een private oplossing voor hun probleem. Niet voor niets steeg het aantal bedrijfsrecherchebureaus dat bij de Kamer van Koophandel staat ingeschreven in de afgelopen vijf jaar met meer dan 20 procent.

Met nostalgie bijna denk ik nog wel eens terug aan die ouderwetse straatcriminaliteit van vijftien, twintig jaar geleden. Hoe vaak mijn auto wel niet werd opengebroken: ruitje ingetikt, radio weg. Eens per maand moesten we langs de Renault-garage voor een nieuw raampje in de Mégane. Dan werd ook meteen maar vast een nieuw ruitje besteld, voor de volgende keer. Irritant, dat zeker, maar je wist waar je aan toe was. Het hoorde erbij. In het digitale tijdperk is de diefstal van autoradio’s niet meer lonend. Het komt dan ook nog maar weinig voor. Waarom zou je ook als dief de straat nog op gaan? Wanneer je veilig op het werk of vanachter de pc je slag kunt slaan.

Prettige maandag!