Pensioencrisis
De verbijstering was groot vorige week toen een historisch pensioenakkoord op het allerlaatste moment in rook opging. Acht jaar lang was in de polder onderhandeld over de broodnodige modernisering van - nu nog - het beste pensioenstelsel ter wereld. Om het betaalbaar te houden en toekomstbestendig, rekening houdend met de snel stijgende levensverwachting van de beroepsbevolking en de stormachtige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
Dìt was het moment, na vijf jaar economische groei, op de toppen van de hoogconjunctuur. Miljarden euro’s waren beschikbaar om de overgang naar een hogere AOW-leeftijd geleidelijk en soepel te laten verlopen, ook voor de zware beroepen. Alle partijen aan tafel moeten zich hebben gerealiseerd: beter dan dit wordt het niet.
Maar helaas konden oppositiepartijen in de Tweede Kamer de verleiding niet weerstaan om Mark Rutte pootje te lichten. En de FNV liet zich graag voor hun karretje spannen. De grootste vakbond van ons land liet de kans lopen om een historisch akkoord te sluiten, omdat het de SP, GroenLinks en PVDA beter uitkwam, in het zicht van de Provinciale Staten-verkiezingen in maart. Liever dan een stevig doortimmerd pensioenstelsel voor de lange termijn, met een breed maatschappelijk draagvlak in de polder, kiest de linkse oppositie voor politieke winst op korte termijn. Met een frontale aanval op de premier en zijn kabinet. Alles om het beeld op te roepen van een wankele minister-president, die voor de tweede keer in korte tijd een ambitieus project ziet mislukken. Eerst het afschaffen van de dividendbelasting en dan nu het pensioenakkoord. Dat bleek ook wel uit de reactie van Jesse Klaver van Groen Links, toen hij tevreden vaststelde dat de magie van de dealmaker Rutte kennelijk is uitgewerkt.
Door het laffe verraad van de FNV was dit pensioenakkoord op voorhand volkomen kansloos. Het was een hinderlaag. De SP had nota bene al een Twitter-filmpje klaarstaan en zat met de vinger aan de knop te wachten op het moment dat de onderhandelingen klapten. Met eerlijke en open gesprekken in de polder over modernisering van ons pensioenstelsel had dit allemaal niets te maken. Het draaide uitsluitend nog om de positie van de minister-president.
De vertrouwensbreuk is zo diep dat dit wel eens het einde zou kunnen betekenen van ons poldermodel. Om zeep geholpen door de FNV, die z’n achterban daarmee bepaald geen dienst bewijst. De weg terug naar de onderhandelingstafel lijkt definitief afgesneden. Politieke scoringsdrift mag nooit zwaarder wegen dan de wens om er samen uit te komen, in de polder.
Prettige maandag!
Paul Laseur
Financieel journalist Paul Laseur houdt zijn scherpe blik op economie en maatschappij. Elke maandag een nieuwe column.
