Opinie | Autoloze zondag

Over de aflevering

Als het aan het Internationaal Energieagentschap IEA ligt komt er weer een autoloze zondag, om de vraag naar olie te helpen terugdringen. Net als tijdens de oliecrisis in de jaren 70, een halve eeuw geleden alweer. Toen in totaal overigens niet meer dan zes keer zo’n autovrije zondag werd gehouden in ons land.

Sociale impact

Maar de sociale impact was gigantisch. Een hele generatie bijna-boomers raakt er nog altijd niet over uitgepraat, in een mengeling van weemoed en romantiek: rolschaatsen en picknicken op de snelweg, dat waren nog eens tijden! Voor wie eraan terugdenkt waren die autoloze zondagen vooral supergezellig, een happening. Het totale effect op de brandstofconsumptie was waarschijnlijk minimaal. Want op zondagen werd in die tijd sowieso nauwelijks gereden, waar moest je ook naar toe op de wekelijkse rustdag? Niks koopzondag, alle winkels waren dicht.

10-puntenplan

Dat is nu wel anders. In een economie die 24/7 doordendert haalt het wel degelijk iets uit als we allemaal één dag per week de auto laten staan. Helemaal als ook de andere negen aanbevelingen uit het 10-puntenplan van het IEA worden opgevolgd. Zoals meer thuiswerken, vaker carpoolen, lopen en fietsen bevorderen, OV goedkoper maken, maximumsnelheid met 10 km verlagen, de invoering van elektrische voertuigen versnellen en ga zo maar door. Feitelijk niets nieuws onder de zon. Gewoon het rijtje maatregelen dat past bij een soepele energietransitie. Alleen de aanleiding is dit keer een andere.

Oliecrisis

De noodzaak om de olieconsumptie in te perken is een direct gevolg van de strafmaatregelen tegen Rusland. Door de sancties zullen de Russen naar verwachting veel minder olie exporteren dan voorheen. En dat kan bijdragen aan het ontstaan van een oliecrisis, denkt het agentschap. Bijkomend voordeel van het plan is dat Rusland minder verdient aan de export van olie en dat de weg wordt vrijgemaakt voor duurzame energiebronnen.

Oorlog

Het zou alleen niet nodig moeten zijn, zo’n 10-puntenplan. Pijnlijk en beschamend dat er een oorlog nodig is, met duizenden burgerslachtoffers en miljoenen vluchtelingen, voordat het kwartje valt. We hadden hiermee natuurlijk allang een begin moeten maken, jaren geleden. Om de afhankelijkheid van àlle olie en gas terug te dringen, niet alleen die uit Rusland. En niet vanwege de zoveelste oliecrisis, maar om de klimaatcrisis het hoofd te bieden.

Afkicken van olie en gas

Daarvoor hoeft de overheid nu even helemaal niets te ondernemen. Maar gewoon de explosief gestegen prijzen aan de pomp hun werk laten doen. Om ons te helpen afkicken van onze verslaving aan olie en gas. Stop gewoon met het subsidiëren van fossiele brandstoffen, door de btw op diesel en benzine nog verder te verlagen. Moet je eens kijken hoe snel de olie- en gasconsument z’n gedrag dan aanpast. Daar kan geen 10-puntenplan tegenop.

Prettige maandag!