Het mechanisme achter zeevonk verder ontrafeld
Nieuw onderzoek vertelt meer over hoe het eencellige organisme zeevonk precies de blauwe gloed in de golven veroorzaakt. De insteek was dit keer niet biochemisch, maar natuurkundig.
Uit experimenten met zeevonk blijkt dat het licht ontstaat als de wand van de cel vervormd wordt door mechanische krachten van buitenaf. Twee factoren bepalen de gloed: de heftigheid van de vervorming en de snelheid waarmee het gebeurt. Alleen als in hoog tempo veel vervorming plaatsvindt brandt er licht. Vermoedelijk moet dit ervoor zorgen dat de cel niet onnodig het licht aanzet en zo energie verbruikt.
Naar de biochemische kant van het proces is al uitvoerig onderzoek gedaan. Zo wonnen onderzoekers in 2008 een Nobelprijs voor de ontdekking van een lichtgevend eiwit in kwallen. Dat eiwit wordt nu gebruikt om processen in het lichaam te belichten en beter te bestuderen. In dit nieuwe onderzoek is gekozen voor een natuurkundige en wiskundige aanpak. Zo hebben ze ook een simpel model gemaakt om het mechanisme uit te kunnen drukken in cijfers. Wanneer dit met andere biologische processen ook gebeurt kun je ze op een andere manier gaan vergelijken.
Waar in vervolgonderzoek onder andere nog naar gekeken moet worden is hoe de cellen reageren op natuurlijke krachten. Nu hebben ze de cel mechanisch geknepen, maar in het echt reageert zeevonk waarschijnlijk op dreiging van andere organismen, of de stroming van het water. Dit willen ze gaan nabootsen in het lab. Het zou kunnen verklaren waarom zeevonk vooral in de golven oplicht.
In deze audio hoor je onderzoeker Mazi Jalaal van de Universiteit van Cambridge. Lees hier meer over het onderzoek: Flashes bright when squeezed tight: how single-celled organisms light up the oceans
Wetenschap Vandaag
Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?
