Naar verborgen nanostructuren kijken met geluid

Hoe het werkt is als volgt: je stuurt een geluidsgolf ergens heen, die weerkaatst op dingen die hij onderweg tegenkomt en dan vang je hem weer op. Dat zet je dan weer om in een plaatje dat je kunt aflezen. Dit werkt bijvoorbeeld zo bij echo's of seismologie. Maar als je op hele kleine schaal in vast materiaal wilt kijken, dan heb je een veel hogere frequentie (toonsoort) nodig.

In dit onderzoek wilden ze kijken of ze door laagjes op een computerchip konden kijken. Dit zou handig zijn omdat op chips vaak een nanostructuur wordt gedrukt, waar later aan af te lezen valt waar hij precies geplaatst moet worden. Alleen zo'n chip krijgt daarna vaak nog allemaal laagjes en dan zie je die structuur niet meer.

Dus zijn onderzoekers gaan kijken of ze dit met geluid konden aflezen. Daarbij gebruikten ze dan weer... licht. Door met een laserpuls te 'kloppen' op het materiaal konden ze een heel snel en kort geluidsgolfje door de bovenste laagjes van de chip sturen. Dat bereikte zo de onderliggende nanostructuur, kaatste weer terug en werd aan de bovenkant weer afgelezen met een laser.

In deze audio hoor je Paul Planken, hij is ARCNL groepsleider en professor aan de UvA. Lees hier meer over het onderzoek: Detecting hidden nanostructures by converting light into sound. Hier vind je de paper: Detection of Hidden Gratings through Multilayer Nanostructures Using Light and Sound.