Biologie | Een urinetest voor kanker
Speel de aflevering afOf luister via BNR app Spotify Apple Podcasts
Over de aflevering
Ziektes als kanker worden nog vaak erg laat ontdekt. Hoe mooi zou het zijn als je met een simpele urinetest preventief zou kunnen testen? Dat is waar nu aan gewerkt wordt.
Misschien is simpel niet helemaal het goede woord. Want voordat je de stofjes kunt opsporen die indicatoren zijn voor verschillende vormen van kanker, moet je een behoorlijk ingewikkeld systeem in elkaar zetten. En in dit geval moet dat systeem in totaal ook nog zo klein worden als een postzegel.
Voordat dit minilab (op een chip) klaar is, moeten verschillende disciplines samenkomen. De juiste biomakers moeten geselecteerd worden, er moet een ingenieus vloeistofsysteem worden gebouwd en er moeten kleine sensoren ontwikkeld worden die precies de juiste biomarkers kunnen detecteren.
Maar als dat allemaal lukt, is er straks dus een urinetest waarmee je kanker kunt opsporen, of waarmee je kunt bijhouden of een behandeling aanslaat bij iemand met kanker. Nou zou het technisch gezien kunnen om deze test thuis te doen, alleen dat lijkt de onderzoekers geen goed idee. Mocht er iets vervelends uitkomen, dan wil je niet dat mensen daar alleen op de bank achter komen.
Vruchtbaarheid
Een tweede toepassing voor de technologie zou vruchtbaarheidsonderzoek kunnen zijn. Nu wordt vaak bij de man alleen gekeken hoeveel zaadcellen er zijn en hoe ze bewegen. Met een super sensitieve sensorchip zou je zelfs kunnen zien of het DNA in de zaadcellen beschadigd is. Niet om te selecteren op blauwe ogen, maar om de cellen eruit te kunnen halen, die te beschadigd zijn om succesvol te bevruchten.
Organ on a chip
Er is nog een toepassing denkbaar voor zo'n minuscuul laboratorium. Er worden steeds meer miniorgaantjes gekweekt, waarop bijvoorbeeld medicijnen getest kunnen worden. Met zo'n vloeistofsyteem zouden meerdere van dit soort miniorgaantjes aan elkaar kunnen worden gekoppeld. Zo wordt het een steeds aantrekkelijkere vervanger voor dierproeven. Uiteindelijk moet het een soort module opleveren, die iedereen naar wens in elkaar kan zetten.
In deze audio hoor je Loes Segerink van de Universiteit Twente. Lees hier meer over het onderzoek naar defecte spermacellen: Meer kans op kinderen krijgen.
