Wat een drum-experiment ons kan leren over cultuurevolutie

Over de aflevering

Het experiment heeft nog het meeste weg van het doorfluisterspelletje van vroeger, maar dan met drumritmes. 120 proefpersonen kregen een ritme te horen en dat moesten ze - alleen in een geluidsdichte ruimte met drie trommels en één stokje - zo goed mogelijk na proberen te spelen. Sommige mensen hoorden het origineel, anderen kregen het stokje door van een andere proefpersoon en moesten naspelen wat diegene ervan had gebakken. Elk groepje (of rijtje) van zes mensen begon dus met een basisritme en als de laatste van het groepje klaar was, dan was er een geëvolueerd eindritme.

Nou waren de ritmes heel simpel, maar de setting zat wat ingewikkelder in elkaar. De onderzoekers hadden namelijk gespeeld met de afstanden tussen de trommels. In één groepje stonden ze allemaal op gelijke afstand van elkaar, in een ander groepje stond één trommel verder weg en zo creëerden ze vier veschillende settings. Ook vroegen ze de proefpersonen om bij het spelen van de ritmes een vaste trommel-volgorde aan te houden.

Zo probeerden ze te onderzoeken hoe de toegang tot de middelen en de setting daarvan invloed had op de evolutie van het ritme. Ze zagen - zoals ze verwachten - dat uit elke setting een ander eindritme kwam en dat deze in sommige groepen heel anders was geworden dan het origineel. Het levert - zo hopen de onderzoekers - een nieuwe manier op van naar dit vraagstuk kijken, wat als inspiratie moet dienen voor onderzoeken in de toekomst.

In deze audio hoor je onderzoeker Helena Miton van het Sante Fe Institute. Leer hier meer over het onderzoek: The rhythm of change: What a drum-beat experiment reveals about cultural evolution. Hier vind je de paper: Motor constraints influence cultural evolution of rhythm.